Firmaların Kümeleme Analizi ile Finansal Oranlar Temelinde Finansal Başarılarının Değerlendirilmesi: Borsa İstanbul Örneği

Authors : Bilgehan TEKİN, Fatma TEMELLİ

Pages : 211-221

View : 16 | Download : 9

Publication Date : 2021-06-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı, farklı sektörlerde faaliyet gösteren ve Borsa İstanbul’da işlem gören 272 firmanın finansal oranlarını kullanarak kümelenmesini gerçekleştirmektir. Kümelemede kullanılan 11 finansal oran, firmaların finansal tabloları aracılığıyla elde edilmiştir. Finansal tablolar Finnet ve Kamuyu Aydınlatma Platformu’nun insert ignore into journalissuearticles values(KAP); veri tabanlarından temin edilmiştir. Analizlerde veri olarak, finansal oranların 2011-2019 yılları arasında aldıkları değerlerin ortalamaları kullanılmıştır. Çalışma sonucunda, kullanılan finansal oranların tümünün firmaların kümelere ayrılmasında anlamlı oldukları görülmüştür. Hiyerarşik kümeleme analizinde firmaların mümkün olduğunca ayrı kümelerde yer alması istenmiş ve bu bağlamda 14 kümeli yapının uygun olduğu görülmüştür. Bir başka kümeleme analizi yöntemi olan iki adımlı kümeleme analizi sonucunda ise firmalar 5 kümede toplanmışlardır. Yapılan analizler sonucunda, belirli finansal oranlar açısından en başarılı ve başarısız kümeler belirlenmiştir. Analizler sonucunda Borsa İstanbul’da farklı sektörlerde faaliyet gösteren firmaların finansal oranlar temelinde aynı kümelerde yer alabildikleri gözlenmiştir. Bununla birlikte, hiyerarşik kümeleme analizi sonucunda bankacılık, banka dışı finans ve gayrimenkul yatırım ortaklıkları sektörleri diğer sektörlerden önemli derecede ayrışmışlardır. Karlılık oranları açısından en başarılı kümelerin Küme 10, 3 ve 4 ve faaliyet oranları açısından ise Küme 8 ve Küme 9 olduğu tespit edilmiştir. İki adımlı kümeleme analizi sonucunda ise en başarılı kümelerin Küme 5, Küme 4 ve Küme 2 olduğu görülmüştür. Bu kümelerin özellikle karlılık ve faaliyet oranları ortalamalarının diğer kümelere göre daha iyi durumda olduğu görülmektedir.
Keywords : Finansal Oranlar, Finansal Performans, Kümeleme Analizi