Türkiye 2019-nCoV Salgın Süreci ve Büyüme Modeli Destekli Salgın Süreci Yönetimi

Authors : Seyit Ali KAYIS

Pages : 152-157

Doi:10.34084/bshr.729079

View : 14 | Download : 6

Publication Date : 2020-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Çin Halk Cumhuriyeti’nin Hubei eyaletine bağlı Wuhan şehrinde başlayıp tüm Dünya’ya yayılan 2019-nCoV salgını, Dünya gündemini oluşturmaktadır. Bu çalışmada, ülkemizde 2019-nCoV süreci değerlendirildi ve büyüme modeli destekli salgın süreci yönetimi uygulanabilirliği incelendi. 11 Mart 2020 - 27 Nisan 2020 tarihleri arasında Sağlık Bakanlığı’nın resmi olarak yayınladığı 2019-nCoV verileri kullanılarak salgının ülkemizdeki seyri analiz edildi. Ülkemizin hastane yatağı, yoğun bakım yatağı ve doktor kapasiteleri dikkate alınarak geleceğe dönük tahminler yapalabilmek için Gompertz büyüme modeli önerildi. İlk 12 günde vaka sayısının katlanarak devam ettiği insert ignore into journalissuearticles values(üstel faz); görüldü, 13. günde üstel fazdan çıkıldı. Toplam aktif hasta insert ignore into journalissuearticles values(TAH); sayısı = Toplam vaka insert ignore into journalissuearticles values(TV); sayısı – toplam iyileşen sayısı – toplam ölüm sayısı olarak tanımlandı. Toplam yoğun bakım hasta insert ignore into journalissuearticles values(TYBH); sayısı / insert ignore into journalissuearticles values(TAH); sayısı oranının en düşük ve en yüksek değerleri sırasıyla, %2,22 ve %6,80 olarak gözlendi. Toplam entübe hasta insert ignore into journalissuearticles values(TEH); sayısı / TAH sayısı oranının en düşük ve en yüksek değerleri sırasıyla, %1,13 ve %4,98 olarak saptandı. Her iki oranın da salgının başlangıç günlerinde yüksek olduğu, ilerleyen günlerde azaldığı görüldü. Gompertz büyüme modeli ile TAH sayısı için parametre tahmini yapıldı. Elde edilen parametreler ile TAH sayısı tahmini gerçekleştirildi. İleriye dönük projeksiyon süreç yönetimine Gompertz modeli ile tahmin edilen TAH sayısı örnek olarak verildi. TEH ve TYBH sayıları için nasıl uygulanabileceği açıklandı.
Keywords : 2019 nCoV, Gompertz büyüme modeli, parametre tahmini, Türkiyede 2019 nCoV süreci, salgın süreç yönetimi