Bir Sanayi Sitesinde Küçük Ölçekli İşyerlerinde Çalışanların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyi

Authors : Öznur SEZGİN, Ersin USKUN

Pages : 236-247

Doi:10.34084/bshr.1008163

View : 16 | Download : 6

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Giriş ve amaç: Bireylerin kendi sağlıkları üzerinde sahip oldukları kontrolü artırmayı sağlama süreci sağlığın geliştirilmesi sürecidir. Yeterli sağlık bilgisine ve yeterli düzeyde sağlık okuryazarlığına sahip olmak, bireylerin bu sürece katılımını üst düzeye çıkarır. Çalışanlarda sağlık okuryazarlığı düzeyinin bilinmesi özellikle çalışanların sağlığını geliştirme çalışmalarında hedefe yönelik çalışmalar gerçekleştirilmesi için yararlı olabilir. Bu çalışmanın amacı; sanayi içinde bulunan küçük ölçekli işyerlerinde çalışanların sağlık okuryazarlığı düzeylerinin ve ilişkili faktörlerin belirlenmesidir. Gereç ve Yöntem: Kesitsel analitik tipteki bu çalışma, 2019 yılında, Akdeniz Bölgesi’nde bulunan bir ilin sanayi sitesindeki küçük ölçekli işyerlerinde gerçekleştirilmiştir. Uygun örnek büyüklüğü hesaplanmış, basit rasgele ve küme örnekleme yöntemleri kullanılarak örnek seçimi yapılmış ve183 kişiye ulaşılmıştır insert ignore into journalissuearticles values(ulaşma düzeyi %91,5);. Yüz yüze görüşme yöntemiyle ve anket kullanılarak veriler toplanmıştır. Sağlık okuryazarlığı, Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği insert ignore into journalissuearticles values(TSOY-32); kullanılarak ölçülmüştür. İstatistik analizde tanımlayıcı istatistikler, ki-kare testi ve lojistik regresyon analizleri kullanılmıştır. Bulgular: Araştırma grubunun %54,6’sı 40 yaş ve üstünde, %88,5’i erkek, %48,1’i otomotiv sektöründe çalışanlardan oluşmaktadır. Araştırma grubunun %56,3’ünün sağlık okuryazarlığı düzeyi yetersiz-sınırlı düzeyde, %43,7’sinin yeterli-mükemmel düzeydedir. Tek değişkenli analizlerde, yeterli-mükemmel sağlık okuryazarlığı düzeyine sahip olanların sıklığı, 40 yaş altında, kadın, lise ve üstünde eğitim almış, sosyal statü algısı iyi-mükemmel olanlarda ve çalışma süresi 20 yıl altında olanlarda diğerlerine göre daha yüksek bulunmuştur insert ignore into journalissuearticles values(sırasıyla p<0,01, p<0,001, p<0,001, p<0,05 ve p<0,001);. İleri analizlerde lise ve üstünde eğitim almış olmak, yeterli-mükemmel sağlık okuryazarlığı için önemli bir yordayıcı olarak belirlenmiştir insert ignore into journalissuearticles values(OR: 2,85; %95 GA: 1,44-5,63 ve p<0,01);. Sonuç: Bu çalışmada elde edilen sağlık okuryazarlığı düzeyi ülkemizde yapılan çalışmalara benzer ancak gelişmiş Avrupa ülkelerinden düşüktür. Sağlık okuryazarlığı ile ilişkili bulunan en önemli faktör eğitim seviyesidir ve literatürle uyumludur. Sanayide çalışan bireylerin formal eğitim seviyesinin artırılması sağlık okuryazarlığının artırılması ve sağlığın geliştirilmesi çabalarına da katkı sağlayacaktır.
Keywords : sağlık okuryazarlığı, çalışan, sanayi