Ornamental Motifs of Haft Rang Tiles in The Architecture of Houses Constructed in Shiraz in the Pahlavi Era

Authors : Dordaneh MOHAMMADİ

Pages : 291-318

View : 12 | Download : 6

Publication Date : 2019-07-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Şiraz’da Pehlevi dönemine ait tarihi bölgede birtakım konut evleri bulunmaktadır. Bu konutlar modern yapılar olmasına rağmen dekorasyonlarında geleneksel teknikler ve tasarımlar kullanılmıştır. Haft rang (yedi renk) çiniler, bu tür evlerde en sık kullanılan dekoratif tekniklerden biridir. Bu süslemelerin Pehlevi döneminde Şiraz evlerinin iç ve dış görünümlerinde kullanılması, çağdaş İran mimarisinde gelenek ve modernitenin birleşiminin yeni bir örneğidir. Bu örneklerin kapsamlı incelenmesi, çağdaş İran mimarisinin daha iyi anlaşılmasını sağlayabilir. Buna göre, bu makalede, Pehlevi döneminde Şiraz konut evlerinin mimarisindeki yedi renk çinilerin dekoratif özellikleri ve çeşitli motifleri, tanımlayıcı-analitik yöntemle incelenmiştir. Bu makalenin verileri alan araştırması ve kütüphane çalışmalarına dayanmaktadır. Bu amaçla Pehlevi dönemine ait Şiraz'ın kentsel alanı incelenirken, 20 evin yedi renk çini dekorasyonu, uzam, çerçeveleme, motif ve desen çeşitliliği açısından sınıflandırılarak incelenmiştir. Bu çalışmanın bulgularına göre, Pehlevi döneminde Şiraz evlerinin yedi renk çinilerinin çerçevesinin çeşitliliği sekiz tipte görülmektedir: dikdörtgen, kare, birleşmiş geometrik şekiller, deforma olmuş dikey dikdörtgen, eğri yüzeyler, dikey çatallı, taç, pencere çerçeveleri. İncelenen örneklerde kullanılan motiflerin çoğu Rumî ve Hatayî motiflerdir. İnsan figürleri, antik çağ eserlerinde olduğu gibi, minyatür olarak veya basit bir şekilde tasvir edilmiştir. Rumîler ve Hatayîler, gül ve bülbüller, insan figürleri bazen gerçekçi ve bazen soyut çizilerek renklendirilmiştir. Bu dönemde yedi renk çinilerde baskın renk olarak turkuaz ve kobalt mavisinin tonları kullanılmıştır.
Keywords : Mimari dekorasyon, Yedi renk, Çini, Konut mimarisi, Pehlevi dönemi, Şiraz