İstanbul ve Tekirdağ Rüstem Paşa Camilerinin Konum ve Mimari Özelliklerine Göre Karşılaştırmalı Olarak Incelenmesi

Authors : Sezgi GİRAY KÜÇÜK

Pages : 117-141

Doi:10.26650/artsanat.2020.13.0005

View : 12 | Download : 5

Publication Date : 2020-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Klasik Dönemi’nin başarılı ticaret adamlarından Rüstem Paşa’nın, önemli ticaret noktalarına inşa edilmiş İstanbulEminönü ve Tekirdağ-Rodosçuk’taki Rüstem Paşa camileri, pek çok yönden benzer özellikler göstermekle birlikte bazı yönlerden de farklılaşmaktadır. Bu çalışmada, her ikisi de Mimar Sinan tarafından tasarlanan yapıların biçimlenme özellikleri incelenmiş, benzerlik ve farklılıklarının ortaya çıkmasına sebep olan etmenler, camilerin Mimar Sinan camileri plan tipi gelişimi içerisindeki yerleriyle yapıların konum, planlama, malzeme ve cephe özelliklerine bağlı olarak irdelenmiştir. Sonuçta kara ve deniz üzerinden ticaret yapılan, stratejik noktalarda konumlanmış bu camilerin tasarımında, mimarının aynı olmasına rağmen, bazı zorlayıcılıkların önemli rol oynadığı görülmüştür. Bunlar, yapının konumu, konuma bağlı olarak şekillenen mimarisi, baninin vefatından önce veya sonra yapılmış olması, süsleme öğelerinin kullanımında yöresel etkiler ve yapı malzemeleri şeklinde sıralanabilir. Yaklaşık on yıl arayla inşa edilmiş olan camilerin her ikisi de kubbeli, çift revaklı ve tek minarelidir. İstanbul’daki cami, payitahtın en geniş kubbeli veziriazam camisi olması, yoğun çini kullanımı ve mimarisinde kullanılan diğer süsleme öğeleri göz önüne alındığında döneminin ünik örneklerindenken, Tekirdağ’daki cami mimari özelliklerine bağlı olarak daha taşralı bir karakter sergilemektedir.
Keywords : Rüstem Paşa, Cami, Tekirdağ, Eminönü, Mimari