Türkiye’deki Kamusal Yeşil Alanların Tarihsel Gelişimi ve Yeni “Millet Bahçeleri”

Authors : İpek KAŞTAŞ UZUN, Fatma ŞENOL

Pages : 211-240

Doi:10.26650/artsanat.2020.14.0009

View : 12 | Download : 8

Publication Date : 2020-07-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışma, günümüz Türkiye’sindeki ‘millet bahçeleri’ ve bunları üretmeye yönelik devlet ve hükümet politikalarına odaklanırken; kamusal yeşil alanların devlet tarafından sembolik ve mekânsal araçlar olarak geliştirilmesini ve bu süreçlerdeki plan ve tasarım kriterlerini Türkiye tarihinin eski dönemleri (Osmanlı ve Osmanlı öncesi) ile ilişkilendirerek araştırmıştır. Çalışma, kamusal yeşil alanların tarihi dönemlerdeki özelliklerini ikincil yazınsal kaynaklara ve Mayıs 2018’de Başkan Recep Tayyip Erdoğan’ın duyurduğu “millet bahçesi” projelerine ve uygulamalarına dair internet haberlerini incelememize dayanarak gelişmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, kamusal yeşil alanlar devletin uluslararası ve ulusal platformlarda gücünü sergilemesinde, devlet ideolojilerinin halka aktarılmasında ve yeni ‘vatandaş’ ve toplum kimlikleri oluşturmakta önemli rol oynamaktadır. Her ne kadar bu niyetler kamusal yeşil alanlarla ilgili geçmiş ve günümüz politikalarıyla örtüşse de, günümüz “millet bahçesi”nin sunumu 19. ve 20. yüzyıldaki örneklerden farklılık göstermektedir. Batı stili modernleşme hedeflerine vurgu yapmayan resmi açıklamalar, millet bahçelerini Türkiye’nin ve hükümetin uluslararası ve ulusal itibarını tekrar arttırmak amacıyla kullanmakta ve geçmiş dönemleri ise “gelenekler”in günümüze uzanmasını sağlayan kaynaklar olarak görmektedirler.
Keywords : Millet bahçeleri, kamusal yeşil alanlar, park planlama ve tasarımı, Osmanlı İmparatorluğu, Türkiye