Modernleşme Sürecinde Kızların Eğitimi Için Mimarlık: Kız Enstitüleri

Authors : Gizem ÖZAL

Pages : 393-414

Doi:10.26650/artsanat.2023.19.1057057

View : 15 | Download : 7

Publication Date : 2023-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Erken Cumhuriyet döneminde modernleşme hareketleri kapsamında önem verilen alanlardan biri kadının eğitimidir. Kadınların modern hayata uyumu, batı medeniyeti ile milli kimliği bir araya getirecek kız enstitüleri aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Ernst Egli ve Bruno Taut gibi yabancı mimarların da tasarladığı bu binalar modernleşme sürecini desteklemiştir. Bu çalışmada, Erken Cumhuriyet Dönemi modern mimarlığın ve eğitim kurumlarının Türkiye’deki örnekleri olarak kız enstitüleri ele alınmıştır. Kız enstitüleri üzerinden mimari bir okuma yapılmıştır. Çalışma kapsamında Ankara, Afyon, Bursa, İzmir ve Manisa’da bulunan toplam beş okul incelenmiştir. Çalışmanın amacı, kız enstitülerinin kuruluş amaçlarının ve eğitim programlarının incelenmesi, okulların mimari özelliklerinin ve mevcut durumlarının belgelenmesidir. Bu okulların, konum, plan, cephe ve yapım sistemi parametreleri kullanılarak mimari özelliklerinin benzerlik ve farklılıkları üzerinden değerlendirilmesi hedeflenmektedir. Kız enstitülerinin eğitim programı ve inşa edilen okulların sahip olduğu mimari dilin modern mimarlığa katkıları üzerinden tartışma zemini oluşturulmuştur. Günümüzde aynı şekilde mesleki eğitim vermeye devam eden veya işlev değiştiren bu binaların mimari kimliklerin korunması ve uygun müdahaleyle doğru bir şekilde kullanılması önemlidir.
Keywords : Kız Enstitüsü, Kadın Eğitimi, Erken Cumhuriyet Dönemi Mimarlığı, Modernleşme, Girls Institute, Womens Education, Early Republican Architecture, Modernization, History of Architecture