Karanlık ve Aydınlık Üçlü Kişilik Özellikleri Bağlamında Yapıcı Sapma Davranışı: Havacılık Çalışanları Üzerine Bir Araştırma

Authors : Tuğba ERHAN

Pages : 146-163

Doi:10.51785/jar.1066310

View : 14 | Download : 6

Publication Date : 2022-02-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma örgüt normlarının dışına çıkılmasına rağmen örgüte ve paydaşlara fayda sağlayabilecek iyi niyetli ve gönüllü davranışları tanımlayan yapıcı sapma davranışının öncülü olarak kişilik değişkenini araştırmaktadır. Kişilik değişkeni olarak yeni kavramsallaştırılan karanlık ve aydınlık üçlü kişilik özelliklerinin ele alındığı çalışma havacılık sektörünün farklı birimlerinde çalışan 345 katılımcı ile yürütülmüştür. Doğrulayıcı faktör analizi aracılığıyla ölçeklerinin doğrulandığı modele korelasyon ve regresyon analizleri yapılarak hipotezler sınanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre faktör yapıları bir bütün olarak ele alındığında karanlık üçlü kişilik özellikleri insert ignore into journalissuearticles values(narsisizm, makyavelizm, psikopati); ile yapıcı sapma davranışı arasında negatif, aydınlık üçlü kişilik özellikleri insert ignore into journalissuearticles values(hümanizm, insanlığa inanç, Kantçılık); ve yapıcı sapma davranışı arasında pozitif ilişki olduğu görülmüştür. Aydınlık ve karanlık üçlü, yapıcı sapma davranışındaki değişimi görece düşük düzeyde açıklasa da çalışma kişilik özelliklerinin yeni tipolojisinin varsayılan etkisini görme açısından önem taşımaktadır. Ayrıca araştırma, havacılık sektörü gibi düzenleyici otoritelerinin gölgesinde sıkı kontrol ve denetim mekanizmalarının işlediği örgütsel yapılarda yapıcı sapma davranışının raporlama kültürüne olumlu etkilerinin olabileceğine dikkat çekmektedir.
Keywords : Yapıcı Sapma, Aydınlık Üçlü, Karanlık Üçlü, Havacılık Sektörü