Öğretmenlerin Örgütsel Stres ile İşe Yabancılaşma Düzeylerinin İncelenmesi

Authors : Halil KARADAŞ, Nizamedin ÖZGÜN

Pages : 93-112

Doi:10.46628/itbhssj.1249621

View : 94 | Download : 91

Publication Date : 2023-07-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin örgütsel stres ile işe yabancılaşma düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesidir. Araştırma, nicel araştırma metotlarından ilişkisel tarama modeliyle tasarlanmıştır. Araştırmanın katılımcıları, 2022-2023 öğretim yılında Mardin’de kamuya ait ilkokul ve ortaokullarda tabakalı örnekleme metoduyla belirlenen 408 öğretmenden oluşmaktadır. İncelemede veri toplama aracı olarak Yıldırım, Taşmektepligil ve Üzüm’ün insert ignore into journalissuearticles values(2011); Türkçe ’ye uyarlanan “Örgütsel Stres Ölçeği”, Elma’nın insert ignore into journalissuearticles values(2003); geliştirdiği “İşe Yabancılaşma Ölçeği” ile katılımcılara ait demografik bilgiler formu kullanılmıştır. Ulaşılan bilgiler doğrultusunda, SPSS programı ile yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri hesaplanmıştır. İki kategorili değişkenler arasında anlamlı farkın olup olmadığını tespit etmek için Bağımsız Gruplar t-Testi, ikiden fazla kategorili değişkenleri karşılaştırmak için Anova, yapılmıştır. Anlamlı fark olan grupların belirlenebilmesi için Post-Hoc insert ignore into journalissuearticles values(Tukey- LSD); testi, değişkenler arasındaki ilişkinin ortaya konması için de pearson korelasyon analizi ve Regresyon analizi yapılmıştır. İncelemeden elde edilen verilere göre öğretmenlerin örgütsel stres düzeyleri, iş yükü, beceri, karar verme ve sosyal destek boyutlarında alt boyutlarında yüksek seviyededir. Örgütsel stres algı düzeyleri yüksek seviyededir. Örgütsel stresin cinsiyet, branş, öğretmenlik Hizmet süresi değişkenlerine göre anlamlı değişiklikler göstermediği saptanmıştır. İnceleme sonucuna göre öğretmenlerin işe yabancılaşmaları güçsüzlük, anlamsızlık ve yalıtılmışlık alt boyutlarında düşük, okula yabancılaşma alt boyutunda yüksek düzeyedir. Öğretmenlerin toplam işe yabancılaşmaları ise düşük düzeydedir. İşe yabancılaşma düzeyinin; cinsiyet, branş, öğretmenlik Hizmet süresine göre anlamlı bir değişiklik göstermediği tespit edilmiştir. Örgütsel stres ile işe yabancılaşma arasında negatif doğrultuda anlamlı bir korelasyon ilişkisi saptanmıştır. Bulgulara göre öğretmenlerin işe yabancılaşmasının %24’ü örgütsel stresin boyutları tarafından açıklanmaktadır.
Keywords : Öğretmen, Stres, Örgütsel Stres, Yabancılaşma, İşe Yabancılaşma