ÜNİVERSİTELİ SPORCULARIN PSİKOLOJİK İHTİYAÇ DURUMLARI

Authors : Ersin Ballıkaya, Ferhat Çifçi

Pages : 180-194

View : 37 | Download : 62

Publication Date : 2024-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :ÖZET Bu çalışmanın amacı, üniversiteli sporcuların öz belirleme teorisi çerçevesinde spor ortamındaki psikolojik ihtiyaçlarını cinsiyet, branş ve spor deneyimi gibi demografik değişkenleri ele alarak incelemektir. Araştırmaya Diyarbakır ilinde 2024 yapılan ÜNİLİG final müsabakalarına öğrenim gördükleri üniversiteleri temsilen katılan 145 kadın, 160 erkek olmak üzere 305 sporcu öğrenci katılmıştır. Araştırmada katılımcıların psikolojik ihtiyaç durumunu ortaya koymak amacıyla Bhavsar ve vd.`nin (2020) geliştirdiği ve Ünver, Yılmaz, Atan, Çankaya ve Savucu (2022) tarafında Türk sporcuları için uyarlaması yapılan ‘Sporda psikolojik ihtiyaçlar durumu ölçeği’ kullanılmıştır. Bulgular, erkek sporcuların özerklik ve yeterlik memnuniyetsizliğinin yüksek olduğunu; birinci sınıfta ve ikinci sınıfta öğrenim gören sporcu öğrencilerin yeterlilik memnuniyetsizliğinin dördüncü sınıf ve üstünde öğrenim görenlere göre daha yüksek olduğunu göstermiştir. Çalışmada aynı zamanda branş farklılıklarının, bir kulüp lisansına sahip olup olmamanın ve spor deneyiminin de aynı zamanda psikolojik ihtiyaçları etkilediği belirlenmiştir. Sonuç olarak bu çalışma, üniversiteli sporcuların psikolojik ihtiyaçlarının karmaşık bir etkileşim içinde olduğunu ve cinsiyet, deneyim ve branş gibi faktörlerden etkilendiğini ortaya koymuştur. Elde edilen bulgular, sporcuların psikolojik destek programlarına daha fazla ihtiyaç duyduğunu ve bu programların sporcuların performanslarını ve genel refahlarını artırmada önemli bir role sahip olabileceğini göstermektedir. Gelecekteki araştırmalar, farklı spor branşları ve üniversitelerdeki sporcuları kapsayacak şekilde genişletilebilir ve psikolojik ihtiyaçların spor performansı üzerindeki doğrudan etkisi incelenebilir.
Keywords : öz belirleme, psikolojik ihtiyaç, özerklik, yeterlik, aidiyet