Doğu Karadeniz Havzası Yıllık Anlık Maksimum Akımların Eğilim Analizi

Authors : Emirhan Mustafa ANIK, Fatma AKÇAY, Murat KANKAL, Murat ŞAN

Pages : 1-22

View : 9 | Download : 5

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Taşkın ve kuraklık gibi hidrolojik uç olaylar, insan hayatı ve ekosistem üzerinde büyük etkilere neden olmaktadır. İklim değişikliğinin önemli etkilerinden biri de bu hidrolojik uç olayların şiddeti ve sıklığında artışlar meydana getirmesidir. Su kaynaklarının yönetiminde, tasarımında ve planlanmasında; hidrolojik uç olayların değişimlerinin belirlenmesi büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada Doğu Karadeniz Havzası’nda yer alan ve veri uzunluğu 30 yılın üzerinde olan 17 adet Akım Gözlem İstasyonu’na insert ignore into journalissuearticles values(AGİ); ait yıllık anlık maksimum akım insert ignore into journalissuearticles values(YAMA); verilerine Mann-Kendall, Yenilikçi Eğilim Analizi-Değişim Kutuları insert ignore into journalissuearticles values(YEA-DK); ve Şen’in Geçiş Eğilim yöntemleri kullanılarak eğilim analizi uygulanmıştır. YEA-DK yöntemi ile verilerin farklı sınıfları için analiz yapılmış ve değişim yüzdeleri belirlenmiştir. Bu şekilde taşkın oluşturma potansiyeline sahip YAMA’ların değişimi incelenmiştir. Mann-Kendall eğilim testi sonucuna göre üç istasyonun YAMA verilerinde azalan eğilim görülürken, bir istasyonda artan eğilim görülmüştür. Şen’in Geçiş Eğilim yöntemi sonucuna göre hiçbir istasyonda eğilim belirlenmemiştir. YEA-DK yönteminde ise düşük, orta ve yüksek değerler için hem artan hem de azalan yönde eğilimler ortaya çıkmıştır.
Keywords : Doğu karadeniz havzası, Mann Kendall, Şenin geçiş eğilim yöntemi, Yenilikçi eğilim analizi, Yıllık anlık maksimum akımlar