- 21. Yüzyılda Eğitim Ve Toplum Bilimleri Sosyal Araştırmalar Dergisi
- Volume:8 Issue:22
- 7-19. Yüzyıl Sürecinde Tevhidi Düşünce’ye Göre Bilgi İnşa Etmedeki Öncü Türk-Bilgeleri
7-19. Yüzyıl Sürecinde Tevhidi Düşünce’ye Göre Bilgi İnşa Etmedeki Öncü Türk-Bilgeleri
Authors : Osman ŞİMŞEK
Pages : 17-52
View : 30 | Download : 13
Publication Date : 2019-04-15
Article Type : Research Paper
Abstract :Öz: Batı modernleşmeci bilginin kökenlerinin, Tevhidi Düşünce ilim geleneğine bağlı Türk-İslam ilim adamlarının 7,-8.yüzyıldan itibaren ürettikleri bilgiye dayandığı bilinmektedir. Fakat A.Comte oluşturduğu modern sosyoloji anlayışına göre dünya 13. Yüzyıla kadar ilkel (teolojik) dönemdedir. Oysa 7. Yüzyıldan 13.yüzyıla kadar hatta 19.yüzyıla değin dünya siyasal sistemine en ileri ilmi bilgi ile kendi yönetimini hâkim kılan bir İslam medeniyeti mevcuttu. Öte yandan Batı’nın 5. yüzyıl ile 13. yüzyıl arasında kendi karanlık dönemidir. Bu dönemden özgün bilgi üretme, nitelikli bilgiye sahip olma, ilim inşa etme gibi vasıfların Batı dünyasında olmadığı açıktır. Buna göre bu zaman aralığında bilginin kaynağı; İslam medeniyetinin ileri yapısını sağlayan Tevhidi Düşünceye dayalı bilgi anlayışı ve bu noktadan hareket eden Türk-İslam ilim adamlarıdır. Tevhit, İslam’ın özüdür. Tevhit kâinat işleyişinin ana kanunu belirler. Buna göre kainattaki herşey tevhit kanuna göre çalışmaktadır. Tevhidi Düşünce ise İslam’ın bilgi inşa etme yöntemidir. İnsan ve toplum ise “düşünce” ile ”bilgi”yi, tevhit anlayışına göre oluşturmaktadır. Böylece tüm ictimai(sosyal) ilimler ile ilgili olan herşey, Tevhidi Düşünce bilgi yöntemine göre inşa edilmektedir. Hiçbir medeniyet kendi özgün bilgi sistemi olmadan, diğer medeniyetler üzerinde asla iktidar olamaz. Bundan dolayı İslam, Tevhidi Düşünceye dayalı bilgi yöntemi ile özgün ve öncü ilim adamları inşa etmiştir. Bu ilim adamları da Tevhidi Düşünce yöntemi üzerinden tüm ilimlerde özgün bilgi inşa etmişlerdir. Buna göre Türk-İslam medeniyeti, tüm ictimai, siyasi, kültürel, teknik, sağlık vs gibi ilmi bilgi alanlarındaTevhidi Düşünce yöntemine göre “bütüncül bilgi” oluşturma yeterliliğine sahip bir mahiyet taşımaktadır. Bu bağlamda bu çalışmada 7. yüzyıldan özellikle 19. yüzyıla kadar Türk-İslam ilim adamlarının ürettikleri tevhidi kaynaklı özgün bilginin ve bilgi yönteminin,Batı medeniyetinin bilgi kökenlerini oluşturduğunun ilmi deliller ile ortaya konulması, çalışmanın ana amacını oluşturmaktadır. En Az 250 Kelimelik Özet Anahtar Sözcükler: (En Az 3 Anahtar Sözcük)Keywords : Tevhit, Tevhidi Düşünce, Sistem, İlim, Bilim, Aydın