Said Halim Paşa ve Fikirleri

Authors : M. Hanefi BOSTAN

Pages : 53-90

View : 36 | Download : 42

Publication Date : 2019-04-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Öz: Bu çalışmada Mısır Valisi Kavalalı Mehmed Ali Paşa’nın torunu olan, İttihat ve Terakki Cemiyeti Genel Başkanlığı yapan, Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde Hariciye Nazırlığı ve Sadrazamlık görevlerini ifâ eden ve aynı zamanda İslamcılık fikir hareketinin teorisyeni Said Halim Paşa’nın hayatı, eserleri, şahsiyeti ve fikirleri üzerinde durulacaktır. Said Halim Paşa’nın eğitimi, Osmanlı Devleti’nde aldığı ilk resmi görevlerin ne olduğu, yurt dışına neden çıktığı, Yeniköy’de bulunan yalısında yapılan sohbetlere kimlerin katıldığı, Mondros Mütarekesi’nden sonra “Ermeni kırımı” iddiasıyla Bekirağa Bölüğü’ne konulması ve bu konuda Divân-ı Harbi Örfi’de yargılanması, İngilizler tarafından Malta’ya sürülmesi ve serbest bırakılması, akabinde Roma’da bir Ermeni komitacı tarafından neden öldürüldüğü konularında kısa bilgiler verilecektir. Paşa’ya özgü bir kavram olan “İslamlaşma”-dan ne murat ettiği, İslam’da siyasi hakimiyetin ne olduğu, batılılaşma, ırkçılık ve milliyetçilikle ilgili görüşleri ele alınacaktır. Türk Medeniyeti hakkındaki düşünceleri, Müslümanların hak ve görevlerinin neler olduğu ile ilgili değerlendirmeleri ortaya konulacaktır.İslam’ın sosyal yapısı, milli egemenlik ve bunalımdan çıkış için önerdiği yol değerlendirilecektir. Kanun yapma hakkının kimlerde olması gerektiği ve demokrasi hakkındaki düşünceleri üzerinde durulacaktır. Hükümet sis temi olarak önerdiği başkanlık sisteminin ayrıntıları üzerinde durulacaktır. Millet Meclisi’nin görevinin ne olması gerektiği, Senato (Ayan Meclisi)ile ilgili düşünceleri ortaya konulacaktır. Batılılaşma konusundaki fikirleri ve Aydınlara yüklediği sorumluluk değerlendirilecektir. Sultan II. Abdülhamid’in hilafet politikasını ve hilafetin Türkler’de olması gerektiği konusundaki düşünceleri ele alınacaktır. Paşa’nın kimlerden etkilendiği ve kimleri etkilediği hususunda da bir değerlendirmede bulunulacaktır En Az 250 Kelimelik Özet Anahtar Sözcükler: (En Az 3 Anahtar Sözcük)
Keywords : Osmanlı Tarihi, Said Halim Paşa, Sadrazam, İslamlaşmak, Başkanlık Sistemi