Ders Kitaplarında Yer Alan Yöresel Özellikler

Authors : Serdar ERKAN, Ahmet ÇOBAN

Pages : 315-345

View : 29 | Download : 14

Publication Date : 2021-08-04

Article Type : Research Paper

Abstract :Toplumlar, sosyal kimliklerini sahip oldukları kültürel değerlerle tanımlamaya çalışırlar. Bireylerin sosyokültürel kazanımlara, amaçlı, programlı ve planlı bir şekilde sahip olmalarını sağlama sorumluluğu taşıyan eğitim sistemleri, bu sorumluluklarını ders kitapları ile yerine getirmeye çalışırlar. Giyim-kuşam, yiyecek ve içecekler, tarihi şahsiyetler ve eserler, oyunlar, eşyalar, müzikler ve merasimler toplumların kültürel mirasın temel unsurları olarak değerlendirilmektedir. Toplumlar, kültürel kimliklerini bu temalarla ifade etmeye çalışırken, bireylerinde aidiyet duygusunun oluşmasını amaç edinirler. Bu temalar ile ilgili araştırmalarda yer alan bilgilerin bir kısmının ifade edilmesi, araştırmanın önemine katkı sağlayacaktır. Büyümekte ve gelişmekte olan bireylere, aileden sonraki toplumsal hayatın ilk basamağı olan temel eğitimde yukarıda yer verilen sosyokültürel unsurlar hakkında bilgilerin kazandırılmasında, eğitim-öğretim sürecinin vazgeçilmezi olan ders kitapları önemli bir role sahiptir. Ders kitaplarında, bu unsurlara ne kadar ve nasıl yer verildiği, hangi yörelerle ilişkili olarak yer aldığı, araştırmaya değer bir konudur. Araştırmanın amacı, Hayat Bilgisi, Sosyal Bilgiler ve Türkçe ders kitaplarını yöresel kavramlar açısından incelemek ve gerekli değerlendirmeleri yapmaktır. Araştırmada, nitel araştırma yöntemine dayalı doküman incelemesi tekniğinden yararlanılmıştır. Kitaplara, Milli Eğitim Bakanlığının internet sitesinden ulaşılmış, orijinallikleri kontrol edilmiş, kitaplarda yöresel özellikler ile ilgili ifadeler anlamlı bir şekilde analiz edilerek gerekli kontroller yapıldıktan sonra, temalarına göre kategorik hale getirilerek sayısallaştırılmıştır. Araştırmada, her ders kitabında, yöresel özelliklerin yer almadığı ve bir kısım yöresel özelliklerin ait olduğu yerlerle ilgili herhangi bir bilginin belirtilmediği görülmüştür.
Keywords : ders, kitap, yöre, kavram