Eğitimde Epistemolojik İnançlar: Türkiye Bağlamını Esas Alan Bir İçerik Analizi (2002-2020)

Authors : Servet ÜZTEMUR, Emre SEVİGEN, Birsel ARIKAN, Vakıfa Gül ÇELİK

Pages : 1-19

Doi:10.47157/jietp.846148

View : 14 | Download : 5

Publication Date : 2021-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Epistemolojik inançlar, kişilerin bilginin ve bilgi ediniminin doğasına yönelik bireysel inançlarıdır. Bu araştırmanın amacı; Türkiye’de eğitim bilimleri alanında konu alanı olarak epistemolojik inançları ele alan çalışmaları irdeleyerek bu çalışmaları tür, araştırma modeli, yıl, veri toplama araçları, branş, çalışma grubu, benimsenen model ve ilişkili olduğu değişkenler bakımından ayrıntılı bir biçimde analiz etmektir. Nitel araştırma yönteminin benimsendiği araştırmada doküman analizi tekniğiyle 195 makale, 43 doktora tezi ve 94 yüksek lisans tezine ulaşılmıştır. Elde edilen verilere içerik analizi uygulanmıştır. Araştırma sonuçları; Türkiye’de eğitim bilimleri alanında epistemolojik inanç araştırmalarının her geçen yıl daha da arttığını ve örneklem grubu olarak öğretmen adaylarının daha çok tercih edildiğini ortaya koymuştur. İlkokul ve lise öğrencileri, özel yetenekli öğrenciler, öğretim elemanları ve öğretmenler üzerine yapılan çalışmalar çok azdır. En fazla araştırmanın fen ve sınıf eğitimi alanlarında yapıldığı görülmüştür. Nicel araştırma yaklaşımın çok baskın olduğu çalışmalarda verilerin çok büyük bir oranda ölçekler aracılığıyla toplandığı görülmüştür. Tek boyutlu gelişimsel modellerin aksine Schommer tarafından geliştirilen çok boyutlu epistemolojik inanç sisteminin Türk araştırmacılar tarafından daha çok benimsendiği görülmüştür. Araştırma sonuçları, epistemolojik inançların öğretme-öğrenme sürecinde pek çok önemli değişkenle ilişkili olduğunu ortaya koymuştur. Araştırma sonuçlarından hareketle eğitimde epistemolojik inançlar ile ilgili araştırmalar yapmak isteyen çalışmacılara Türkiye bağlamının mevcut bir resmi ortaya konularak çeşitli önerilerde bulunulmuştur.
Keywords : Epistemolojik inançlar, eğitim bilimleri, doküman analizi, nitel araştırma, içerik analizi