MEKEMTAS MIRZAHMETULI’NIN MİLLÎ BİLİNÇ KURAMI

Authors : Zeynep Bağlan Özer, Sonnur Aktay

Pages : 31-42

Doi:10.58640/asyar.1406255

View : 40 | Download : 39

Publication Date : 2023-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Kazak bilim insanı Mekemtas Mırzahmetulı Türk dünyasının bilinmeyen yönlerini ele alarak eserlerine işleyen önemli bir âlimdir. Sovyet Döneminde yaşamış, dönemin politik uygulamalarına bizzat maruz kalmış ve dönem gerçeklerini gözler önüne sermiş bir şahsiyettir. Onun geliştirdiği millî bilinç kuramı Türk insanının sahip olduğu değerleri öğrenme, benimseme ve yaşam biçimi haline getirme aşamasında önem arz etmektedir. Aslında Mırzahmetulı’nın millî bilinç olgusu bir uyanışı da sembolize etmektedir. Onun mücadelesi Türk halklarının kadim değerleri konusunda farkındalık oluşturarak millî bilincin önemini ortaya çıkarma çabasıdır. Mırzahmetulı kendisine uygulanan sansüre rağmen görüşlerini söylemekten çekinmeyen bir yazardır. Sovyetler Birliği Döneminde millî bilincin oluşumuna katkı sağlayan âlimlerin görüşlerini topluma anlatmış, halkı bilinçlendirmek için çaba sarf etmiştir. Bu çalışmanın amacı Türk âlim Mekemtas Mırzahmetulı’nın millî bilinç kuramını Sovyet Döneminde Türk halklarına yönelik dil, din, eğitim gibi birçok alanda uygulanan yaptırımlar üzerinden ele alıp, onun ortaya koyduğu değerlendirmeleri Türk dünyasına kazandırmaktır. Bu bağlamda yazarın millîlik olgusunu ortaya çıkarmak amacıyla öncelikle kaleme aldığı bilimsel çalışmalar derlenmiş ve etraflıca incelenmiştir. Yazarın geliştirdiği millî bilinç olgusunun oluşmasında etkili olan unsurlara değinilmiştir.
Keywords : Mekemtas Mırzahmetulı, Millî Bilinç Kuramı, Millî Değerler ve Eğitim, Kadim Türk Kültürü