SİVAS-ERZURUM DEMİRYOLUNUN YAPIM SÜRECİ, SOSYO-İKTİSADİ ETKİLERİ VE GELECEĞİ

Authors : Vedat KARADENİZ, Vedat KARADENİZ, Deniz AKPINAR, Deniz AKPINAR

Pages : 13-40

View : 20 | Download : 8

Publication Date : 2014-10-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Sanayi Devrimi’nin ulaşım sistemleri üzerindeki ilk etkisi demiryollarında olmuştur. İngiltere’de başlayıp sonra Avrupa kıtasında yayılmaya başlayan demiryolları, 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Osmanlı topraklarında da yapılmaya başlanmıştır. Ancak o dönemde yapılan hatların büyük kısmı Batılı ülkelerin çıkarları doğrultusunda birbirinden ayrı etki hatları şeklinde inşa edilmiştir. Ülke topraklarını siyasi ve iktisadi olarak birbirine bağlayacak ağ tipi hatlar bir türlü yapılamamıştır. Osmanlı Devleti döneminde Anadolu’nun doğusunu batısına bağlayacak hatlar planlanmışsa da gerek sermaye sıkıntısı gerekse siyasi çalkantılar yüzünden bir türlü başarı elde edilememiştir. Yeni kurulan Cumhuriyetle birlikte demiryolu yapımı ülkenin milli bir politikası haline gelmiştir. Bu nedenle ülkeyi demir ağlarla örmek sloganıyla demiryolu yapımına ağırlık verilmiştir. Ülkenin siyasi, iktisadi ve kültürel olarak bütünlüğünün sağlanması için doğusu ile batısı arasında bir demiryolu ağının gerekliliği Cumhuriyet yöneticileri tarafından her fırsatta dile getirilmiştir. Bunun için Ankara’nın Sivas üzerinden Erzurum’a bağlantısının bir an önce yapılması gündeme gelmiştir. Anadolu insanının kendi sermayesi, mühendisi ve işçisiyle yapılan SivasErzurum hattı 1939 yılında tamamlanmıştır. Cumhuriyet döneminin en önemli projelerinden biri olan Sivas-Erzurum demiryolu projesi bölgenin dışarıya açılmasında önemli bir araç olmuştur. Bu çalışmada demiryolunun bölgeye siyasi, iktisadi ve kültürel etkileri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Ayrıca günümüzde Sivas, Erzurum ve Kars’ta TCDD tarafından planlanan lojistik köyler ile Ankara-Kars yüksek hızlı tren hattının gelecekte bölgenin ülke ve dünya ile entegrasyonundaki önemi hakkında değerlendirme yapılmıştır.
Keywords : Demiryolu ulaşımı, Sivas Erzurum hattı, milli sermaye, siyasi ve kültürel etki