ESKİŞEHİR’DE ISLÂH-I AHVÂL VE AHLAK KOMİSYONU KURMA ÇABASI VE SONUCU (1919)

Authors : Asaf ÖZKAN

Pages : 55-69

View : 13 | Download : 7

Publication Date : 2018-12-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Mondros Mütarekesi’nden sonra başlayan işgaller çerçevesinde Anadolu’da demiryolları hatlarının kavşak noktalarından biri olan Eskişehir de İtilaf Devletleri tarafından kontrol altına alındı. Gerek uzun savaş yıllarının, gerekse yaşanan işgalin bir sonucu olarak Eskişehir’de de diğer Anadolu şehirlerinde olduğu gibi ciddi toplumsal sorunlar ortaya çıktı. Gayrimüslim ve Müslüman ahali arasındaki soğukluk ve İslam ahalinin içine düştüğü manevi çöküntü sonucunda yaşanan zührevi hastalıklar gibi problemler nedeniyle harekete geçen şehrin yönetici ve ileri gelenleri Islah-ı Ahvâl ve Ahlak Komisyonu’nu kurdular. Bu komisyonun kurulma gerekçesini içeren Esbâb-ı Mucibe Layihası ve komisyonun Nizamnamesi Dâhiliye Nezaretine sunuldu. Dâhiliye Nezareti, tayin ettiği mülkiye müfettişinin yaptığı değerlendirme sonucunda komisyonun kurulmasını reddetti. Bu ret kararına rağmen, hazırlanan nizamname ve konu ile ilgili yazışmalar mütareke döneminde yaşanan toplumsal sorunların anlaşılması açısından oldukça önemlidir.  
Keywords : Eskişehir, Mondros Mütarekesi, Islah ı Ahvâl ve Ahlak Komisyonu