I. DÜNYA SAVAŞI’NDA ANADOLU’YA YERLEŞTİRİLEN MÜSLÜMAN ESİRLER HAKKINDA TEŞKİLÂT-I MAHSÛSA RİYASETİNE SUNULAN BİR RAPOR

Authors : Asaf ÖZKAN

Pages : 195-208

View : 16 | Download : 13

Publication Date : 2019-12-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti, I. Dünya Savaşı’nda müttefiki olan Almanya ve Avusturya-Macaristan’ın ele geçirdiği esirlerden Müslüman olanlarını Osmanlı Devleti’ne getirerek bir kısmını cihada dâhil etmiş bir kısmını da Anadolu’da belirli merkezlere yerleştirmişti. Savaş şartları, Rum ve Ermenilere karşı uygulanan tehcir politikaları nedeniyle yaşanan üretim problemleri iskân edilen Müslüman esirlerle giderilmeye çalışılıyordu. Bu amaçla Anadolu’da yerleştirilen esirlerin durumunu yerinde incelemek üzere zaman zaman Teşkilat-ı Mahsusa tarafından gönderilen görevliler iskân bölgelerini dolaşarak esirlerin durumunu yakından takip ediyorlardı. Teşkilat-ı Mahsûsa tarafından 1916 yılı başlarında Anadolu’ya gönderilen Hüsamettin (Ertürk) Bey’in Anadolu’daki Müslüman esirlerin iskân edildiği bölgelerde yaptığı incelemeler sonucunda hazırlamış olduğu rapor, gerek esirlerin iskân şartları, gerekse devletin bu politikadan beklentileri noktasında oldukça önemli bilgiler içermektedir. Ekonomik olanaksızlıklar, kültürel farklılıklar gibi nedenlerle bu iskân politikası devletin beklentilerini karşılamaktan uzak kalmış olsa da savaşın sonuna kadar devam etmiştir.
Keywords : I Dünya Savaşı, Müslüman Esirler, Avusturya Macaristan, Almanya, Hüsamettin Ertürk