MAHMUT CELAL (BAYAR) BEY’İN İŞGÂLDEN ÖNCE İZMİR’DEKİ FAALİYETLERİ

Authors : Kaan Cem GENİŞ

Pages : 285-308

View : 14 | Download : 12

Publication Date : 2019-12-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Mahmut Celal Bey, siyasi hayatındaki tecrübelerini İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne 1907’de üye olarak gerçekleştirmeye başlamıştır. Bursa’da ikamet eden ve bankacılıkla uğraşan Mahmut Celal Bey, önce “Küme” adı verilen cemiyetin gizli bir koluna üye olmuştur. Daha sonra ise cemiyet tarafından Bursa Kâtibi Mesulü olarak görevlendirilmiştir. Bursa’daki faaliyetleri cemiyet tarafından faydalı bulununca İzmir’deki karışık ortamda daha yararlı olabileceği düşünülmüş ve İzmir Kâtibi Mesulü sıfatıyla İzmir’e gönderilmiştir. Bu görev ile Mahmut Celal Bey, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin Ege bölgesindeki birinci derecedeki sorumlusu haline gelmiştir. Mahmut Celal Bey İzmir’e geldikten sonra mütareke döneminde İzmir Müdafaa-i Hukuk-ı Osmaniyye Cemiyeti’ne girmiş ve İzmir’in Yunan işgâl sahasına girmemesi için pek çok faaliyette bulunmuştur. İzmir’in işgâli sırasında ise “Galip Hoca” takma adıyla hoca kılığında işgâle karşı propaganda faaliyetleriyle devam etmiştir. Makalenin ana muhtevasını da Mahmut Celal Bey’in İzmir Kâtibi Mesulü sıfatıyla İzmir’deki faaliyetleri ve İzmir’de işgâl faaliyetlerinin başlangıcında hangi olayların meydana geldiği oluşturmuştur. Bu eser, başta müracaat eserler olmak üzere pek çok araştırma eserden, çeşitli makalelerden, süreli yayınlardan ve Devlet Arşivleri Başkanlığı’ndan elde edilmiş olan arşiv vesikalarından yararlanılarak oluşturulmuştur.
Keywords : İzmirin İşgali, Mahmut Celal Bayar, İttihat ve Terakki Cemiyeti, Yunan İşgali