İbn Haldun ve Yusuf Has Hacib’in Eserleri Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme

Authors : Oğuz Demir

Pages : 93-103

View : 32 | Download : 32

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, İbn Haldun’un Mukaddime adlı eseri ile Yusuf Has Hacib’in Kutadgu Bilig’i karşılaştırılarak, her iki düşünürün devlet ve toplum düzenine dair geliştirdiği görüşlerin benzerlikleri ve farklılıkları incelenmiştir. Çalışmanın amacı, her iki düşünürün farklı tarihsel ve kültürel bağlamlarda ortaya koydukları düşünceler ışığında, yöneticinin rolü, adalet kavramı ve devletin yıkılışı ve yozlaşma gibi konulara dair ortak ilkeleri tespit etmek ve bu ilkelerin çağdaş siyaset felsefesine sunabileceği katkıları ortaya koymaktır. Yusuf Has Hacib’in Kutadgu Bilig adlı eseri, yöneticilere adalet ve bilgelik temelli ideal bir yönetim modeli sunmakta, halkın refahını ve devletin sürdürülebilirliğini sağlama görevini vurgulamaktadır. Eser, dört ana karakter aracılığıyla adalet, mutluluk, bilgelik ve yaşamın sonu gibi kavramlarla yönetim erdemlerini aktarmaktadır. İbn Haldun ise Mukaddime’de toplumların gelişimini ve devletlerin yükseliş-çöküş döngüsünü asabiyet kavramı çerçevesinde analiz etmektedir. Eserde, dayanışmanın güçlü olduğu dönemlerde devletlerin güç kazandığı, zayıflayan asabiyetin ise devletin çözülmesine ve yıkılışına yol açtığı ileri sürülmektedir Sonuç olarak, her iki düşünürün, farklı dönem ve kültürel koşullarda yaşamalarına rağmen, devletin sürdürülebilirliği ve toplumun huzuru için benzer değerleri savundukları tespit edilmiştir. Kutadgu Bilig ve Mukaddime, devlet yönetimi, toplumsal dayanışma ve yozlaşma gibi konularda birbirini tamamlayıcı perspektifler sunmaktadır.
Keywords : Devlet Yönetimi, Asabiyet, Adalet ve Bilgelik