COVİD- 19 PANDEMİSİNDE KULLANILAN SAVUNMA MEKANİZMALARININ TELEVİZYON DİZİLERİNE YANSIMALARI: JET SOSYETE ÖRNEĞİ

Authors : Mustafa ÖZTUNÇ, Ayşe Gül ZEREN KOSAL

Pages : 5-31

Doi:10.32952/atauniiletisim.949609

View : 14 | Download : 5

Publication Date : 2021-12-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Çin’in Hubei eyaletine bağlı Wuhan şehrinde, 2019 yılının son aylarında ortaya çıkan ve covid-19 olarak adlandırılan virüs dünyayı etkisi altına almıştır. İnsandan insana bulaşıcılığı yüksek olan virüs nedeniyle, tüm dünyada sosyal aktiviteler azalmış insanlar evlerine kapandığı yeni bir yaşam düzenine girmiştir. Bu yeni düzenle birlikte, insan yaşamının bir gereği olarak var olan sosyalleşme isteğini doyurabilmek için teknoloji kullanımı devreye girmiştir. Pandemi döneminde sosyal izolasyonun yarattığı yalnızlıktan ve tekdüzelikten kurtulmak amacıyla görüntülü aramalara daha çok başvurulduğu, sosyal medya araçlarının kullanımının ve yeni medya platformlarında ya da televizyonlarda film/dizi izleme sürelerinin arttığı gözlemlenmiştir. Yaşanan bu büyük sosyal yaşam değişiminin popüler kültüre de etkileri kaçınılmaz olmuştur. Türkiye’de popüler kültürün en önemli yayılma aracı olan televizyonda yer alan diziler, set çalışmalarının durdurulmasına rağmen cep telefonu kameralarıyla çekilmeye devam edilmiştir. Bu tür dizilerin Türkiye’deki ilk örneği, yarım kalan çekimlerin tamamlanması amacıyla senaryoda bazı değişiklikler yapılarak yayına hazırlanan “Jet Sosyete” isimli dizi olmuştur. Ancak pandeminin sebep olduğu izolasyon sürecinin uzayacağının anlaşılmasıyla birlikte bir sonraki bölüm, oyuncuların kendi cep telefonu kameralarıyla çektiği ilk dizi bölümü olarak tarihe geçmiştir. Bu araştırmanın temel amacı, popüler kültür ürünleri üreten medyanın, pandemi gibi öngörülemeyen durumlarda ortaya çıkan savunma mekanizmaları aracılığıyla bilgi aktarma işlevini nasıl yerine getirdiğini ortaya koymaktır. Bu araştırma, bir yandan sağlıkla ilgili bir kriz sırasında ortaya çıkan savunma mekanizmalarını, diğer yandan medyanın bu krizin popüler kültüre yansımalarını nasıl yansıttığını betimlemesi açısından literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bununla birlikte önemli sonuçları olan bir pandemi sürecinde kitle iletişim araçlarının bilgi sağlama işlevinin araştırılmasının uygun olacağı düşünülmektedir. Bu çalışmada “Jet Sosyete” dizisi, yeni tip koronavirüsün sebep olduğu covid-19 pandemisinin popüler kültüre yansımaları, savunma mekanizmaları çerçevesinde göstergebilimsel yöntemle incelenmiştir. Dizide diyaloglar aracılığıyla bilgilendirme ve uyarılar yapılmış, izleyicilerin karakterlerle özdeşleşerek bu süreçte yalnız olmadıkları mesajı verilmek istenmiştir. Dizide her bir karakterin salgınla birlikte ortaya çıkan krizi atlatmak için farklı ya da benzer savunma mekanizmasına başvurduğu görülmüştür. Bu savunma mekanizmaları bağlamında da karakterler izleyiciye covid-19’la ilgili bilgiler aktarmış, yapılan hataları dile getirmiş, daha umutlu ve sakin olabilmeleri adına mesajlar vermiştir. Bunu yaparken de popüler kültür ürünlerinin basit ve anlaşılır olması avantajından yararlanmış olduğu görülmektedir. Dizi karakterlerinin savunma mekanizmaları Türkiye’de ilk dönemde gelişen insan davranışlarının temsilleri bağlamında özellikler gösterdiği gözlemlenmiştir.
Keywords : Covid 19, Pandemi, Savunma Mekanizmaları, Popüler Kültür, Jet Sosyete, Göstergebilim