Fungusit tebukonazolün tatlı su midyelerine (Unio mancus) toksik etkilerinin çoklu biyobelirteçlerle incelenmesi

Authors : Miraç UÇKUN

Pages : 284-297

Doi:10.31797/vetbio.1014522

View : 8 | Download : 8

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Triazol fungusitler, geniş spektrumlu, steroidal olmayan antiöstrojenler ve çeşitli endüstriyel uygulamalar için yaygın olarak kullanılmaktadır. Toprak, su gibi çevresel ortamlarda ve canlı organizmaların dokularında bu fungusitlerin kalıntılarına rastlanmaktadır. Giderek artan toksisite raporları, triazol fungusitlerin çevre ve halk sağlığı açısından endişe verici kirleticiler olarak ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu çalışmada, triazol grubu fungusitlerden en yaygın kullanılan türlerinden biri olan tebukonazolün insert ignore into journalissuearticles values(TEB); hedef dışı organizmalar olan tatlı su midyeleri insert ignore into journalissuearticles values(Unio mancus); üzerindeki toksik etkileri incelenmiştir. Çalışmada, 96 saat boyunca dört TEB konsantrasyonuna insert ignore into journalissuearticles values(1.5, 15, 150 ve 1500 µg Aİ L-1); maruz bırakılan midyelerin solungaç ve sindirim bezlerinde çeşitli oksidatif stres parametreleri [toplam antioksidan konsantrasyonu insert ignore into journalissuearticles values(TAC);, toplam oksidan konsantrasyonu insert ignore into journalissuearticles values(TOC);, oksidatif stres indeksi insert ignore into journalissuearticles values(OSI);, glutatyon insert ignore into journalissuearticles values(GSH);, malondialdehit insert ignore into journalissuearticles values(MDA);], antioksidan enzimler [insert ignore into journalissuearticles values(süperoksit dismutaz insert ignore into journalissuearticles values(SOD);, glutatyon peroksidaz insert ignore into journalissuearticles values(GPx);, glutatyon S-transferaz insert ignore into journalissuearticles values(GST);, glutatyon redüktaz insert ignore into journalissuearticles values(GR);] ve biyotransformasyon enzimlerinden karboksil esteraz insert ignore into journalissuearticles values(CaE); aktivitesi değerlendirilmiştir. TEB’e maruz kalmanın, hem solungaçta hem de sindirim bezinde kontrole göre önemli oranda TAC, OSI, MDA seviyelerini arttırdığı, TOC ve GSH düzeylerini düşürdüğü, SOD, GPx, GST aktivitelerini arttırdığı, GR ve CaE’yi ise inhibe ettiği gözlenmiştir. Sonuç olarak, TEB’in U. mancus’da önemli toksik etkiler oluşturduğu ve tatlı su ekosistemlerinde yaşayan midyelerin TEB’e maruz kalma tehdidi altında olabileceği söylenebilir.
Keywords : Biyobelirteçler, oksidatif stres, tatlı su midyeleri, tebukonazol