ESKİ UYGURCA SÖZLÜKLERİN HAZIRLANMASINDA DİZİNLİ ÇALIŞMALARIN ROLÜ

Authors : Hüseyin YILDIZ

Pages : 1-12

Doi:10.20322/lt.48523

View : 5 | Download : 5

Publication Date : 2015-07-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Mevcut Eski Uygurca sözlükler arasında ilk olarak Manichaica ve Uigurica serilerinin sözlük kısımları gösterilse de W. Bang ve A. v. Gabain’in birlikte yayımladıkları Türkische Turfantexte’ nin ilk beş cildindeki sözcüklerin 59 sayfalık bir dizini olan Analytischer Index, bu alandaki ilk bütünlüklü sözlük sayılabilir. Türkiye’de ilk Uygurca sözlük çalışması olarak bilinen Uygur Sözlüğü başlıklı eser Ahmet Caferoğlu tarafından 1934’te yayımlanmış, 1968’de ise genişletilerek Eski Uygur Türkçesi Sözlüğü adıyla yeniden basılmıştır. Sözlüğün genişletilmiş hâli yaklaşık 7500 leksik veri içermektedir. Klaus Röhrborn’un 1977’de ilk fasikülünü insert ignore into journalissuearticles values(a – agrıg);, ikincisini insert ignore into journalissuearticles values(agrıglan- – anta); 1979’da, üçüncüsünü insert ignore into journalissuearticles values(anta – asanke); 1981’de, dördüncüsünü insert ignore into journalissuearticles values(asankelig – ayat-); 1988’de, beşincisini insert ignore into journalissuearticles values(ayatıl- – ämgäklig); 1994’te ve altıncısını insert ignore into journalissuearticles values(ämgäksin- – ärŋäk); 1998’de neşrettiği Uigurisches Wörterbuch. Sprachmaterial der vorislamischen türkischen Texte aus Zentralasien başlıklı sözlüğün; son olarak a ve ä sesleriyle başlayan fiilleri içeren cildi 2010’da topluca neşredilmiştir. Röhrborn’un sözlüğü henüz tamamlanmış değildir. Bu çalışmada2 Berliner Turfantexte serisi başta olmak üzere, son tam Eski Uygurca sözlük diyebileceğimiz 1969 yılındaki Drevnetyurkskiy Slovar’dan sonra yayımlanan Eski Uygurca metin neşri çalışmalarının dizinlerinin analizi yapılacak ve bunların Eski Uygurcanın tam bir sözlüğünün hazırlanmasındaki rolü ve katkısı ortaya konacaktır.
Keywords : Anahtar Kavramlar Eski Uygurca, sözlükbilimi, dizinli çalışmalar, sözlükler