BÂKÎ HAKKINDA BİR BİBLİYOGRAFYA DENEMESİ

Authors : Mutlu Muhammet AKTAŞ

Pages : 876-913

Doi:10.20322/littera.470632

View : 8 | Download : 6

Publication Date : 2018-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :16. yüzyıl şairlerden Bâkî, fakir bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Ancak şairliği ile yaşadığı çağda adından söz ettirmeyi başarmıştır. Çağdaşı birçok şair ve ilim adamı onu yüzyılın en büyük şairi olarak kabul etmiş ve `Sultânü`ş-şu`arâ` diye anmıştır. Latifî ve Âşık Çelebi başta olmak üzere birçok tezkireci, eserlerinde ona yer vermiştir. Yaşağıdığı yüzyılda ve sonraki yüzyıllarda birçok şair şiirlerine nazireler yazmıştır. Onlarca mecmuâ-ı eşârda onun şiirleri yer almaktadır. Samimî ve rindâne üslûbu Divân ’ında yer alan şiirlerde hemen kendini gösterir. Türk dilinin bütün güzelliklerini onun şiirinde bulabiliriz. O, Türkçeyi aruza başarılı bir şekilde uygulamıştır. Şiirleri, şekil yönünden adeta kusursuzdur. Yaşadığı toplumun kültürel ve sosyal özellikleri de onun eserlerinde rahatlıkla görülmektedir. Bu yönüyle birçok şairi etkilemiştir. Çoğu edebiyat araştırmacısı onu, mahallileşme akımının en önemli temsilcisi kabul etmiştir. Onun eserleri özellikle klasik Türk edebiyatı alanında çalışma yapacaklar için birer hazinedir. Bu nedenle Bâkî ve onun eserleri birçok kitap, tez, makale ve bildiriye konu olmuştur. Çeşitli gazetelerde köşe yazarları ondan bahsetmiştir. Tezkireler, edebiyat tarihleri, ansiklopedilerde onun hakkında bilgilere rastlanmaktadır. Buna karşın Fuz û l î , Şeyh Galip, Nâbî gibi klasik Türk edebiyatının birçok önemli şairi hakkında bibliyografya çalışması yapılmış olmasına karşın Bâkî hakkında herhangi bir bibliyografya çalışması yapılmamıştır. Bu nedenle şair ile ilgili bir bibliyografya çalışmasının yapılması klasik Türk edebiyatı alanı için elzemdir. Bu çalışma da bu ihtiyacı biraz olsun gidermek amacıyla hazırlanmış bir bibliyografya denemesidir. Çalışmamız Bâkî’nin eserlerinin yazma nüshaları ile ilgili arşiv bilgilerini, o ve eserleri hakkında yapılan kitap, tez, makale, bildiri ve diğer kaynak eserlerin kaynakça tasnifini içermektedir. Aynı zamanda içinde klasik Türk edebiyatı alanında yapılan bibliyografya çalışmaları hakkında kısa bilgi yer almaktadır.
Keywords : Bâkî, bibliyografya, divan