SURİYE TÜRKMEN TÜRKÇESİ AĞIZLARININ TESPİTİNDE DERLEME YÖNTEMLERİNİN UYGULANABİLİRLİĞİ VE KARŞILAŞILAN SORUNLAR ÜZERİNE

Authors : Atanur ÖZDEMİR, M. Fatih KARA

Pages : 217-225

Doi:10.20322/littera.508640

View : 6 | Download : 7

Publication Date : 2019-04-29

Article Type : Other Papers

Abstract :Ağızlar üzerine yapılan çalışmalar literatürde önemli yere sahiptir. Ağızlar, bir dilin arkaik özelliklerinden o dili konuşan toplumun etnik yapısına kadar birçok bilgiyi bünyesinde barındırır. Dolayısıyla ağız araştırmaları bir dilin özünün anlaşılmasında araştırmacılara birçok konuda olanak sağlamaktadır. Çalışmaların sayısı ve niteliği konusunda, araştırma yapılan bölgenin konumu ve dönemin şartları şüphesiz etkilidir. Ağız araştırmaları, başlangıçta, teknolojik olanakların, ulaşım hizmetlerinin yetersizliği ve ağız araştırmalarının yeni başlamasından kaynaklanan olumsuzluklarına rağmen bugünkü çalışmaların temelini oluşturmaktadır. Anadolu ve Rumeli ağızları yüz yılı aşkın süredir çalışılıyor olmasına ve ilk çalışmalara göre gerek teknolojik olanakların gerek ulaşım hizmetlerinin ve bilgiye ulaşma olanaklarının daha iyi olmasına rağmen bugün yapılan çalışmalar bu sorunların süreceği izlemini yaratmaktadır. Her çalışma artı ve eksileriyle özeldir. Ağız araştırmalarında araştırmacıdan kaynaklanan sorunlar olabileceği gibi sahadan, kaynak kişiden ve benzeri sebeplerden kaynaklanan sorunlar da olabilir. Dolayısıyla ağız araştırmaları, her ne kadar planlı yapılsa da sahaya inildiğinde hesapta olmayan problemler de ortaya çıkabilmektedir. Son zamanlarda ülkelerinde yaşanan olumsuzluklar sebebiyle Türkiye’de ikamet eden Suriye’den gelmiş Türk soylu mültecilerin ağız özelliklerinin tespitinde de bu türden problemler yaşanmaktadır. Karşılaşılan problemler, derleme çalışmalarında ortaya çıkabilecek türden olsa da çeşitli sebeplerden ötürü farklı sorunları da içermektedir. Bu çalışma, yürütülmekte olan Suriye Türkmen Türkçesi Ağızlarının Tespiti Projesi’nde insert ignore into journalissuearticles values(TÜBİTAK 1001); bilinen derleme yöntemlerinin uygulanabilirliği ve sahada karşılaşılan çeşitli sorunlar üzerine odaklanmaktadır.
Keywords : Suriye, Türkmen Türkçesi, Ağızlar