KUBÛRÎZÂDE ABDURRAHMAN RAHMÎ EFENDİ VE BİLİNMEYEN GAZELLERİ

Authors : Hamza KOÇ

Pages : 179-192

Doi:10.20322/littera.555507

View : 9 | Download : 5

Publication Date : 2019-04-29

Article Type : Research Paper

Abstract :XVII. yüzyılın ikinci yarısıyla XVIII. yüzyılın ilk çeyreğinde yaşayan Kubûrîzâde Abdurrahman Rahmî Efendi, İstanbul’da doğdu. Doğum tarihi bilinmeyen Rahmî, Kevkeb Hafız Mehmed Efendi’den sülüs ve nesih yazılarını öğrenerek hattatlık yaptı ve birçok şairin divânını güzel bir yazı ve imla ile istinsah etti. Tahsilinin ardından devletin günlük vukuat defterinin tutulduğu rûznâmçe-i evvel kaleminde katiplik yaparken Hevâyî mahlasıyla hezl tarzında bir Divân kaleme aldı; fakat yakın dostlarının tepkisine maruz kaldığı için ömrünün sonlarına doğru tövbe edip bu tür şiir yazmaktan vazgeçti. Daha sonra Nakşibendî tarikatı şeyhlerinden Mehmed Emin Tokadî Efendi’ye intisap eden şair, hacca giderken hastalanıp 1127/1715’te Mısır’da vefat etti. Ciddi şiirlerinde Rahmî, mizahi şiirlerinde Hevâyî mahlasını kullanan şair, edebiyatımızda hezliyatıyla tanınmıştır. Mizahi şiirlerinin bir Divân oluşturacak hacimde olması ve bu Divân’ın yazma eser kütüphanelerinde birçok nüshasına rastlanması, halkın bu tür manzumelerine olan ilgisinin bir göstergesidir. Bu durum, mecmualarda daha çok Hevâyî mahlaslı şiirlerinin yer almasına zemin hazırlamış, Rahmî mahlaslı olanlar ise ikinci planda kalmıştır. Buna rağmen şair, Rahmî mahlasıyla kaleme aldığı şiirlerinde geleneği bilen, klasik edebiyatın kalıp ve mazmunlarına hâkim bir sanatçı olduğunu göstermiştir. Ancak şairin Rahmî mahlaslı bir divânının olmaması, bu mahlasla yazdığı şiirlerin gün yüzüne çıkarılmasını elzem hale getirmiştir. Bu anlamda yapılan araştırmalar neticesinde şairin daha önce yayımlanmamış iki manzumesi tespit edilmiştir. Bu çalışmayla Rahmî’nin bir şiir mecmuasında yer alan iki gazeli tanıtılacaktır.
Keywords : Kubûrîzâde Abdurrahman Efendi, Rahmî, Hevâyî, şiir mecmuası