ÂŞIK PAŞA’NIN GARİB-NÂMESİNDE SAYI SEMBOLİZMİ “ÜÇ SAYISI”

Authors : Süleyman SOLMAZ, Muazzez ÇETİN

Pages : 1092-1122

View : 6 | Download : 1

Publication Date : 2020-11-13

Article Type : Other Papers

Abstract :1272 yılında Kırşehir’de doğan Âşık Paşa, XIII. ve XIV. yüzyıllarda Anadolu’da gelişen dînî ve tasavvufî edebiyatın öncüsü olmuştur. Müellifin, 730 insert ignore into journalissuearticles values(1329-1330); yılında yazdığı ve 10. 613 beyitten oluşan Garib-nâme adlı mesnevîsi devrin inancının, ilminin Âşık Paşa’nın deyimiyle kendi hayat tecrübesinin yansıması olmasıyla edebiyatımızda önem taşıyan edebî ürünlerdendir. Eser 10 bâbdan ve her bâb içinde yer alan 10 kıssadan oluşur. Eserde, yazarın sayılara yüklediği anlamlar dikkate değerdir. Mesnevî içerisinde yer alan “1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 40, 70, 72, 100, 1000” sayıları tasavvuf ve inanç çerçevesinde detaylı bir şekilde işlenmektedir. Bu çalışmada Garib-nâme’de yer alan üç sayısı ve bu sayı üzerine atfedilen inanç unsurları mesnevîye bağlı kalınarak incelenmeye çalışılacaktır. Mesnevîde anlatılan on kıssa tek tek incelenerek Âşık Paşa’nın üç sayısı etrafında oluşturduğu inanç sistemi şairin mesnevîde yer alan beyitlerden örnekler verilerek açıklanacaktır. Üç sayısının yer aldığı kıssalarda geçen diğer sayılara da yüzeysel bir şekilde temas edilecektir. Çalışmanın sonunda ise ulaşılan temel sonuçlar her kıssa için oluşturulmuş birer tablo ile gösterilmeye çalışılacak, üç sayısının diğer toplumlar ve onların inanç ve davranışlarındaki önemine değinilecektir.
Keywords : Âşık Paşa, Garib nâme, üç, sayı, sembol, inanç