TÛTÎ-NÂME’DE KADINLIK VE ERKEKLİK

Authors : Gülşen F. Çulhaoğlu Pirencek

Pages : 107-124

Doi:10.20322/littera.1407440

View : 83 | Download : 57

Publication Date : 2024-01-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Sanskritçe aslı Çukasaptati olan Tûtî-nâme, papağanın yetmiş hikâyesi anlamına gelir. Tûtî-nâme Farsça’ya çevrilmesiyle birlikte, kültürler arası yolculuğuna başlamış ve 1538 tarihinde Kânûnî Sultan Süleyman’ın emriyle, kesin olmamakla birlikte Eyyûbî tarafından hazırlanan versiyonuyla Türkçeleştirilmiştir. Geniş halk kitlelerinin ilgisine mazhar olan bu metin böylece klasik Türk edebiyatında önemli bir konuma yükselir. Metnin önemi, papağan tarafından anlatılan hikâyeler aracılığıyla verilen öğütlerin, dönemin genel yaşayışına ve ahlâk anlayışına ilişkin bilgiler vermesinden gelir. Metinde kadın-erkek ilişkilerinin değerlendirilişi bilhassa ilginçtir. Bu makalede, Tûtî-nâme adlı eserdeki kadınlık ve erkeklik rolleri, aile ve iffet gibi konular bağlamında ele alınacaktır. Tûtî-nâme gibi farklı kültürlerden izler taşıyan ve bir kültürden diğerine yapılan aktarım ve çevirilerle zenginleşen bir metnin bu odaklarla ele alınması, bu kültürler arasındaki geçişliliği tartışmak, birbirlerine karşıtlık içinde kurulan kadınlık-erkeklik rollerini değerlendirmek ve aile kavramına temel oluşturan değerleri inceleyebilmek için gereklidir.
Keywords : klasik Türk edebiyatı, Tûtî nâme, kadınlık, erkeklik, iffet, aile