KADERİ KESİŞEN İKİ ARKETİP: EMMA BOVARY İLE BİHTER ZİYAGİL

Authors : Hüseyin Yaşar, Tuba Özmen

Pages : 609-622

Doi:10.20322/littera.1480337

View : 79 | Download : 76

Publication Date : 2024-10-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Kadın mevzusu her dönemde farklı şekillerde edebiyatta işlenmiştir. Edebi eserlerde önceden bir nesne olarak yer alan kadın, Aydınlanma Çağı ve sonrasında gelen Sanayileşme Devrimi ile beraber bir özne olarak yer almıştır. 19. asırdan sonra Avrupa romanında kadın, ferdî ve toplumsal bir varlık olarak olay örgüsünde işlenmiştir. Birçok romanda ise kadın, merkez karakter konumundadır. Bu çerçevede Madam Bovary romanındaki Emma Bovary karakteri, görüşleri, hayalleri Gustave Flaubert tarafından dikkate alınan bir kadındır. Romanda Emma; etkilenen, terk edilen ve aciz bir kadından öte etkileyen, terkeden ve etkin bir şahsiyettir. Bu değişimin Tanzimat ile beraber Türk romanını da etkilediği saptanmıştır. Halit Ziya Uşaklıgil de Aşk-ı Memnu romanında Bihter Ziyagil karakterini benzer çizgilerle kurgular. Emma Bovary gibi Bihter de terkeden ve etkin olmanın sonucu olarak toplumsal hayata karışır. Emma ve Bihter hayallerinin peşinde koşan, yerleşik âdetleri çiğneyen kadınlardır. Toplumsal hayatta belli bir ayar tutturamayan Emma ve Bihter, ihtiraslarının ve lüks hayata düşkünlüğünün yansımasının sonucu kocalarına karşı sadakatsiz davranırlar. Kahramanların başına gelenler açısından tespit edilen benzerliklerle birlikte her iki romanın ilk basımları sırasında yaşanan serüvende de aynı ilgiler bulunmaktadır. Her iki roman, toplumun genel ahlakına mugayir olduğu gerekçesiyle kovuşturmalar geçirmiş ve baskıları gecikmiştir. Bu çalışma mukayeseli bir çalışmadır. Çalışmada her iki roman, başkahramanlar düzleminde mukayese edilmiş ve söz konusu romanların gerek benzer gerekse farklı yönleri saptanmıştır.
Keywords : Madam Bovarı, Aşkı Memnu, Emma Bovary, Bihter Ziyagil, Memnu Aşklar