XVII. Yüzyıl Başı Osmanlı Kıyafet Albümlerinde ve İznik Seramiklerinde Sanat Üretimi Etkileşimi

Authors : Filiz ADIGÜZEL TOPRAK, Ezgi GÖKÇE

Pages : 89-104

View : 13 | Download : 11

Publication Date : 2014-05-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Sultan Süleyman’ın (1521-1566) saltanatı zamanında Avrupalılara verilen ayrıcalıklar, pek çok elçi, tüccar ve gezginin XVII. yüzyılın başından itibaren başkent İstanbul’a seyahat edebilmelerini sağlamıştır. Bununla birlikte, Avrupa’da, farklı coğrafyalara bu dönemde artan ilgi, Avrupalı ziyaretçiler tarafından sipariş edilen resimli kıyafet albümleri ve İznik seramik tabakları gibi sanatsal objelerin üretimine neden olmuştur. İznik seramiklerinin satın alınması ve toplanması konusundaki bu ilgi özellikle XVII. yüzyılda artmıştır. Aynı zamanlarda, Osmanlı karakterleri ve gayrimüslim kişilerin betimlendiği resimli kıyafet albümleri de Avrupalı sanat hamileri tarafından saray dışındaki atölyelerde üretilmek üzere sipariş edilmiştir. İlginçtir ki, insan figürlerinin yer aldığı İznik seramik tabakları ve resimli kıyafet albümleri, figürlerin çizim ve boyama teknikleri bakımından, kolektif sanat üretimi anlamında açık bir etkileşim olduğunu göstermektedir. El hareketleri (jestleri) ve kullanılan renklerle birlikte figürlerin biçimleri ve duruş pozisyonları son derece benzerdir; bu nedenle, dönemin İznik seramik tabaklarında ve kıyafet albümlerinde betimlenmiş insan figürleri arasında sanatsal üretim bakımından muhtemel bir etkileşimden söz edilebilir. Bu örnekler Nakkaşhane üslubu ile ilişkili olmasa da, çizim şablonlarının ressamlar (nakkaşlar) ve seramik sanatçıları tarafından muhtemel kullanımı bakımından dikkat çekicidir.
Keywords : XVII Yüzyıl Osmanlı Sanatı, İznik seramikleri, Osmanlı resimli kıyafet albümleri