Başa Çıkma, Savunma Mekanizmaları ve Nedensel Belirsizlik Arasındaki İlişkiler

Authors : Gaye ÖZEN AKIN, Furkan Onur EKEN, Hüseyin EBADİ

Pages : 416-432

Doi:10.53487/ataunisosbil.840459

View : 14 | Download : 7

Publication Date : 2021-11-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, bireylerin kullandıkları başa çıkma ve savunma mekanizmaları ile sosyal olayların neden sonuç ilişkilerini anlama yeteneklerine olan güvensizlikleri (nedensel belirsizlik) arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya katılan 300 kişiye (143 K, 157 E) Başa Çıkma Tutumlarını Değerlendirme Ölçeği (BÇTDÖ), Savunma Biçimleri Testi-40 (SBT-40) ve Nedensel Belirsizlik Ölçeği (NBÖ) uygulanmıştır. Verilerin analizinde Pearson korelasyon analizi ve çoklu doğrusal adımsal regresyon analizi kullanılmıştır. NBÖ ile BÇTDÖ toplam puanı, BÇTDÖ-İşlevsel Olmayan Başa Çıkma (İOBÇ) alt boyut puanı; SBT-40 toplam puanı, İmmatür (İS) ve Nevrotik Savunmalar (NS) alt boyut puanları arasında pozitif yönde ve istatistiksel olarak anlamlı düzeyde ilişki olduğu bulunmuştur. Buna ek olarak bulgular, BÇTDÖ-İOBÇ alt boyutu puanlarından “inkâr” ve “davranışsal boş verme” ile Problem Odaklı Başa Çıkma alt boyutu puanlarından “geri durma”nın NBÖ puanlarını istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yordadığını ve toplam varyansın %24’ünü açıkladığını göstermiştir. Diğer yandan SBT-40 İS alt boyutu puanlarından “pasif saldırganlık”, “değersizleştirme” ve “disosiyasyon” ile SBT-40 NS alt boyutu puanlarından “karşıt tepki geliştirme”nin ise NBÖ puanlarını istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yordadığı ve toplam varyansın %12’sini açıkladığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak, sosyal olayların neden sonuç ilişkilerini anlama yeteneğine olan güvensizlik (nedensel belirsizlik), başa çıkma tutumları açısından incelendiğinde, bu güvensizliği inkâr, davranışsal boş verme ve geri durma gibi stresörlerden uzaklaşan baş etme stratejilerinin yordadığı bulunmuştur. Bu güvensizliğin aynı zamanda pasif saldırganlık, değersizleştirme, disosiyasyon ve karşıt tepki geliştirme savunma mekanizmalarınca yordandığı belirlenmiştir.
Keywords : nedensel belirsizlik, Başa çıkma, savunma mekanizmaları