OSMANLI KUMAŞ SANATINDA AHŞAP KALIP BASKI TEKNİĞİ

Authors : Dilek YURT

Pages : 605-616

Doi:10.30520/tjsosci.734940

View : 12 | Download : 7

Publication Date : 2020-09-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Geleneksel basmacılık sanatı, desenlerin tahta kalıp, fırça ve kalem gibi araçlar yardımıyla boyaların kumaş üzerine basılarak ya da elle çizilerek aktarılması ve desenlendirilmesi işlemidir. Yazmacılık sanatı olarak da bilinen bu sanat, XVI. yüzyıldan sonra Osmanlı İmparatorluğu`nda geniş bir kullanım alanı bulmuştur. İmparatorlıkta, düz kumaşları desenlendirmek için uygulanan kalıpla baskı tekniği; kaftan, yastık, yorgan yüzü, seccade, bohça, mendil, sofra altı, peşkir gibi pek çok üründe kullanılmıştır. En güzel örneklerine XVI, XVII, XVIII, ve XIX. yüzyıllarda rastlanılan baskılı kumaşlar, üstün nitelikleri ile sarayın tercih edilen eşyaları arasında yerini almış; kullanılan malzeme, renklerin haslığı, desenlerdeki incelik ve akıcılıkla döneminin en güzel örneklerini oluşturmuşlardır. Bu çalışma ile tarihsel süreç içerisinde Osmanlı kumaş sanatı kapsamında basmacılık sanatı ele alınacak,baskılı kumaş örnekleri teknik, desen ve renk özellikleri açısından incelenecektir.
Keywords : Ahşap kalıp, geleneksel baskı, tekstil baskı, yazmacılık