ERZURUM’DA YENİ BULUNAN HAÇ MOTİFLİ KOÇ HEYKELİNİN DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ

Authors : Yunus BERKLİ

Pages : 215-232

View : 17 | Download : 9

Publication Date : 2010-02-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Haç motifli koyun, koç ve at heykel biçimli mezar taşlarının, Doğu Anadolu’ya çeşitli dönemlerde Balkanlar ve Kafkaslar yolu ile gelen Hıristiyan Türklere ait olduğu araştırmalar sonucu ortaya konmuştur. Çünkü Ermeni ve Gürcü kültüründe mezarlarına koyun, koç ve at heykeli biçimli mezar taşı dikme geleneği olmadığı gibi, Anadolu’ya muhtelif zamanlarda, çeşitli sebeplerden dolayı pek çok Türk boylarının geldiği de tarihi kaynaklarla sabittir. Yine VII. yüzyılda Doğu Anadolu’da koç ve at heykeli yontan Türk boylarının varlığı kaynaklarda geçmektedir. Özellikle Bizans Devleti, erken İslam akınlarına karşı koyabilmek için Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ne Balkanlardan getirttiği Türk boylarını yerleştirmiştir. Bizans, bu Türk boylarından, her zaman azami derecede faydalanmayı bilmiştir. Bu Türk boylarının başında, Peçenekler, Hazarlar, Kuman-Kıpçaklar ve Uzlar gelmekte, Peçenek ve Uzların Balkanlarda Bizans hizmetine girdikleri, Hıristiyan dinini benimsedikten sonra, önemli bir kısmının Anadolu’ya yerleştirildikleri bilinmektedir. Bu boylar zamanla Hıristiyan dininde erimiş, bu din değişimi milli kimliklerinde de önemli değişikliklere neden olmuştur.
Keywords : Koyun, koç, at heykeli, mezar taşı, Türk, Peçenek, Kıpçak, Hazar, haç motifi