TÜRK GÖLGE OYUNU KARAGÖZDE İSTANBUL HAYATI

Authors : Dilaver DÜZGÜN

Pages : 25-33

View : 13 | Download : 9

Publication Date : 2010-05-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk seyirlik sanatları içinde önemli bir yere sahip bulunan karagöz oyunu, XVI. yüzyıldan sonraki gelişme ve olgunlaşma sürecini İstanbul’da gerçekleştirmiştir. Burada son biçimini aldıktan sonra başka ülkelere yayılan oyun, yüzyıllar boyunca Türk eğlence kültürünün vazgeçilmez unsurları arasında yer almıştır. Osmanlı döneminde sarayda, konaklarda, kahvehanelerde ve açık alanlarda sergilenmiş, böylece geniş kitleler tarafından kabul görmüştür. Başta Evliya Çelebi ve çeşitli yabancı gezginlerin tanıklıkları olmak üzere çok sayıda eserin verdiği bilgiler, gölge oyununun İstanbul hayatında etkin olduğunu ortaya koymaktadır. İstanbul halkının gündelik hayatının bir parçası haline gelen karagöz oyununda İstanbul hayatının farklı görünüşleri ağırlıklı bir biçimde karşımıza çıkar. Çeşitli gelenek, görenek ve halk inançlarının yanı sıra İstanbul’un farklı semtleri, mesire yerleri, meslekler, sportif etkinlikler ve gündelik hayata ait olaylar Karagöz perdesinde yansımasını bulmuştur. Bu yansıma, Türk gölge oyunu karagözün, özellikle Osmanlı dönemi İstanbul hayatının aydınlanmasında başvurulacak bir kaynak haline gelmesini sağlamıştır.
Keywords : Gölge oyunu, karagöz, İstanbul, hayali karagöz sanatçısı