Klâsik Türk Edebiyatında Bilinmeyen Bahr-ı Tavîller-1: Kadrî ve Zuhûrî’nin Bahr-ı Tavîlleri

Authors : Yunus KAPLAN

Pages : 103-116

Doi:10.14222/Turkiyat3952

View : 12 | Download : 9

Publication Date : 2018-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bahr-ı tavîl, klâsik Türk edebiyatında örneklerine az rastlanan şiir türlerinden biridir. Genellikle âşık-maşuk arasındaki ilişkinin anlatıldığı bahr-ı tavîllerin en önemli özelliği nazım-nesir karışık yazılması ve secili anlatımın ağır basmasıdır. Diğer nazım şekillerine göre daha sade bir dille yazılan bu şiirler, genellikle aruz veznindeki fe’ilâtün tefilesinin art arda tekrarıyla yazılmıştır. Divan şairlerinin farklılık arayışlarının bir neticesi olarak tercih ettikleri bu nazım şeklinin bilinen ilk örneğini 15. yüzyılda Ahmet Paşa kaleme almıştır. Zamanla Gelibolulu Âlî, Birrî, Fehîm-i Kadîm ve Şeyh Gâlib gibi önemli şairler başta olmak üzere birçok şair bahr-ı tavîl yazmıştır. 16. yüzyıl şairlerinden Kadrî ve Zuhûrî de bu nazım şeklini tercih eden şairlerdendir. Yaşadıkları yüzyıl dışında hayatları hakkında kesin bir hükme varmanın mümkün olmadığı her iki şair de bahr-ı tavîlini gazel formunda ve âşıkane tarzda kaleme almıştır.  Bu çalışmada klâsik Türk edebiyatındaki bahr-ı tavîller üzerinde genel bir değerlendirme yapılmış, Kadrî ve Zuhûrî’nin bahr-ı tavîllerinin şekil ve muhteva özellikleri üzerinde durularak bu şiirlerin şimdilik bir şiir mecmuasındaki tek nüshasından hareketle çeviri yazılı metinlere yer verilmiştir.
Keywords : Klâsik Türk edebiyatı, Bahr ı Tavîl, 16 Yüzyıl, Kadrî, Zuhûrî