Antalya Buğdayı İstanbul Fırınlarında: XIX. Yüzyıl Başlarında İstanbul’un Buğday İhtiyacının Karşılanmasında Antalya’nın Önemi

Authors : Güven DİNÇ

Pages : 289-301

Doi:10.14222/Turkiyat4142

View : 13 | Download : 7

Publication Date : 2019-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Tarım üretimi kısıtlı olan başkent için temel gıda maddesi buğdayın sürekli ve düzenli bir şekilde temini meselesi Osmanlı devlet adamlarının üzerinde durdukları konuların başında gelmiştir. XVIII. yüzyılın son çeyreğine kadar İstanbul’un buğday ihtiyacı ağırlıklı olarak İstanbul’a yakın Karadeniz sahillerinden ve Balkanlardan temin edilirken özellikle XIX. yüzyıl başlarında Akdeniz adaları ve sahil bölgelerinden talepler temin edilmeye başlamıştır. XIX. yüzyıl başlarında Avrupa’da yaşanan Koalisyon Savaşları, Osmanlı ülkesinde buğday fiyatlarını hızlı bir şekilde yükselttiğinden Avrupalı tacirler buğday almak üzere Osmanlı limanlarına akın etmişlerdir. Bu ise İstanbul’un iaşesi meselesini daha da derinleştirmiştir. Bolca buğday üretiminin yapılabildiği Antalya (Teke Sancağı) da XIX. yüzyıl başlarında İstanbul şehrinin buğday ihtiyacının düzenli bir şekilde karşılanmasında rol oynamış sancaklardan biridir. Belgeler XIX. yüzyıl başlarında İstanbul’un ihtiyacı için Antalya’dan düzenli olarak yıllık 180 ton buğday mubayaa edildiğini göstermektedir. Antalya’da buğdayın mubayaası mubayaacı olarak görevlendirilen kişiler tarafından gerçekleştirilmiştir. Buğday mubayaası çoğunlukla mîrî fiyat üzerinden yapılmıştır. Antalya İskelesi Teke ve Hamid sancaklarının buğdayının İstanbul’a nakliyesinde önemli bir vazife görmüştür. 1825’e kadar Antalya’dan buğday mubayaasının kesintiye uğradığı yıl çok azdır. İncelenen süreçte Tekelioğlu İsyanı nedeniyle buğday mubayaasında kesinti olmuşsa da mubayaalar isyandan sonra aralıksız devam etmiştir.
Keywords : Antalya, Teke, İstanbul, İaşe, Buğday