Habîbî’nin Mu‘Cizâtü’n-Nebî Mesnevisi

Authors : Gülay KARAMAN

Pages : 83-125

Doi:10.14222/Turkiyat4146

View : 12 | Download : 9

Publication Date : 2019-09-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Hz. Muhammed’in mu‘cizelerini anlatan dinî içerikli bir anlatı olan Mu‘cizâtü’n-Nebî, Süleymaniye Kütüphanesi Yazma Bağışlar Bölümü’nde 4042 demirbaş numarasıyla kayıtlı yazma eserin 122a-127b varakları arasında yer alır. “Hâzâ Hikâyet-i Pâdişâh-ı San‘â Mu‘cizâtü’n-Nebî  (A.S)” başlığı altında harekeli nesihle yazılan eser, 223 beyitten oluşan kısa bir mesnevidir. Habîbî mahlaslı bir şair tarafından aruzun remel bahrinin Fâ‘ilâtün/Fâ‘ilâtün/Fâ‘ilün kalıbıyla yazılmıştır. Merak unsurunun ön planda olduğu bu mesnevide San‘a padişahının, gördüğü rüyada iman etmesi, iki sandık hediyeyi oğlu Ebu’l-Mehcen ile Hz. Muhammed’e göndermesi, münafıkların iftirasına uğrayarak hayatını kaybeden Ebu’l-Mehcen’in Hz. Peygamber’in mu‘cizesiyle dirilip Müslüman olması hikâye edilir. Dinî heyecan, duygu ve düşünceleri yansıtan eser, İslam dinini geniş halk kitlelerine yaymak amacıyla sade bir dille kaleme alınmıştır. Dil, üslup ve şekil özellikleri bakımından halk tipi bir mesnevi olan eser, aynı zamanda olağanüstülüklerle örülü klasik bir hikâyedir. Eserin olay örgüsünde yer alan bazı motifler Dede Korkut Hikâyeleri’ni anımsatmaktadır. Cebrail’in yeryüzüne inerek Allah’ın emirlerini Hz. Peygamber’e iletmesi, Ebu’l-Mehcen için ashabdan ömür talep edilmesi, Hz. Ali’nin kalan ömrünü ona bağışlaması, bu cömertliğin Allah katında hoş karşılanması sonucunda Ebu’l-Mehcen’e Allah’ın kudretinden altmış yıl ömür verilmesi gibi motifler Deli Dumrul Hikâyesi’yle benzerlik göstermektedir. Bu makalede, Habîbî’nin Mu‘cizâtü’n-Nebî adlı mesnevisi incelenmiş ve çeviri yazıya aktarılmıştır.
Keywords : Klasik Türk Edebiyatı, Mucizâtün Nebî, Habîbî, mesnevi, mucize