Metalepsis Üzerine

Authors : Bahar DERVİŞCEMALOĞLU

Pages : 141-154

Doi:10.14222/Turkiyat4160

View : 12 | Download : 9

Publication Date : 2019-09-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Metalepsis, antik dönemdeki hukukî söylemden kaynaklanan ve Gérard Genette tarafından anlatı düzeyleri arasındaki geçişleri betimlemek için anlatı teorisine transfer edilen bir terimdir. Genette tarafından “ekstradiegetik anlatıcının ya da kurgusal okuyucu/dinleyicinin (“anlatılan”ın) diegetik dünyaya (ya da diegetik karakterlerin meta-diegetik dünyaya) izinsiz bir giriş yapması ya da bunun tam tersi” olarak tanımlanan metalepsis, postmodern kurmacadaki ve popüler kültürdeki yaygın kullanımına bağlı olarak son yıllarda büyük bir popülerlik kazanmıştır. Genette’in metalepsis tasnifini müteakiben Monika Fludernik, Marie-Laure Ryan, Dorrit Cohn, Klaus Meyer-Minnemann, Sabine Schlickers gibi anlatıbilimciler ve edebiyat araştırmacıları tarafından birçok farklı tasnif yapılmıştır. Hiyerarşik düzene meydan okuyan ve düzeyler arasındaki sınırları ihlal eden bir anlatısal araç olarak metalepsisin etkileri ve işlevleri kullanıldığı bağlama göre değişiklik arz edebilmektedir. Bu makalede sırasıyla metalepsisin tanımı ve kaynağı, çeşitli araştırmacıların (Genette, Ryan, Fludernik, Cohn, Meyer-Minnemann ve Schlickers, Bell ve Alber) yaptığı metalepsis tasnifleri, metalepsisin işlevleri ve postmodern kullanımları ele alınacaktır. 
Keywords : Metalepsis, Metonimi, Anlatı Düzeyleri, Postmodern Kurmaca