{+vAnIn} Teklik 1. Kişi Eki Üzerine

Authors : Erkan SALAN

Pages : 281-307

Doi:10.14222/Turkiyat4041

View : 11 | Download : 9

Publication Date : 2019-09-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Oğuz lehçesi temelinde kurulup gelişen ve sadece yazılı kaynaklarla takip edilebilen Eski Anadolu Türkçesi, sahip olduğu dil özellikleriyle pek çok incelemenin konusu olmuştur. Buna karşılık dil incelemelerinin ve bilimsel neşri yapılan metinlerin artması, ele alınması gereken pek çok yeni konuyu da beraberinde getirmiştir. Bu durum özellikle bir kısım eklerin incelenmesini zaruri kılmıştır. Adı geçen dönemde oldukça seyrek olan {+vAnIn} teklik 1. kişi eki, bu kapsamda ele alınması gereken eklerden biridir. Zira ekin kullanımı ve yapısı herhangi bir müstakil incelemeye konu olmuş değildir. Bu çalışmada, {+vAnIn} ekinin kullanımı ve yapısı değerlendirilmiştir. Mensur eserlerde kullanılmamış olan ekin sadece manzum eserlere özgü olduğu ve dolayısıyla vezin ve uyağın zorlayıcı etkisi karşısında dönemin (özellikle 14. yüzyıl) şairleri tarafından meydana getirilmiş standart dışı bir ek olmasının kuvvetle muhtemel olduğu örneklerle ifade edilmiştir. Bununla birlikte ekin {+vAn} teklik 1. kişi ekiyle işlevini kaybetmiş olan vasıta kökenli {+(I)n} ekinin veya {+(y)In} teklik 1. kişi ekinin birleşip kalıplaşmış şekli olabileceği çeşitli örneklerden hareketle dikkatlere sunulmuştur
Keywords : Eski Anadolu Türkçesi, vAnIn, manzum eser, vezin, uyak