XVI. Yüzyılda İsmihan Sultan’a Ait Dupniçe Mülk Toprakları (Mülknâme ve Sınırnâme İle Birlikte)

Authors : Musa SEZER

Pages : 375-395

Doi:10.14222/Turkiyat3831

View : 12 | Download : 10

Publication Date : 2018-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Kanunî Sultan Süleyman’ın oğlu Şehzade II. Selim ile Nurbanu Sultan’ın kızları İsmihan Sultan’ın Köstendil şehri Dupniçe kazasına bağlı Boboşeva ve Osikofça köylerindeki mülk toprakları ele alınmıştır. Bu iki köy topraklarının İsmihan Sultan mülkü olduğu 1572 tarihli Köstendil mufassal tahrir defterinden öğrenilmektedir. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Kuyûd-ı Kadîme Arşivi’nde bulunan bu defter ile Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde bulunan 1519, 1530 ve 1550 tarihli tahrir defterlerinden belirtilen köylere ait nüfus, toprak tasarrufu ve hasılat durumları ile elde edilen diğer bilgiler karşılaştırılmak suretiyle incelemeye tabi tutulmuştur. Ayrıca bu köylerin İsmihan Sultan mülkü olduğuna dair 1572 tarihli deftere kaydedilen mülknâme ve sınırnâme üzerinde durulmuştur. Bu belgeler ile mülk topraklarda devlet tarafından yöre halkına ne tür muafiyetler tanındığı ve köy sınırlarının ne şekilde belirlendiği yönünde sistematik bilgiler ortaya konulmaya çalışılmıştır. Özellikle sınırnâmede kaydedilen çay, dere, göl ve tepe gibi yeryüzü şekilleri isimleri sayesinde bölgenin 1572’deki yeryüzü özellikleri hakkında detaylar öğrenilmektedir. İsmihan Sultan mülk toprağını konu alan bu çalışma, Osmanlı Devleti’nde hanım sultanların hayır yapmak amacıyla özel mülk toprak edinmelerine bir örnek oluşturması bakımından önem arz etmektedir.
Keywords : İsmihan Sultan, Dubniçe, Boboşeva, Osikofça, Mülk Vakıf Toprak