The Events of 1915 and Overlooked Details of Turkish Thesis

Authors : Armağan ÖRKİ, Sinem YÜKSEL ÇENDEK

Pages : 471-500

Doi:10.14222/Turkiyat4313

View : 15 | Download : 12

Publication Date : 2020-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :27 Mayıs 1915 tarihinde kabul edilen ve 1 Haziran 1915 yılında uygulanmaya başlanan Sevk ve İskan Kanunu (Tehcir Kanunu), Osmanlı Devleti’nin gerileme dönemi ile Birinci Dünya Savaşı sırasında özellikle Doğu Anadolu Bölgesinde ortaya çıkan Ermeni ayaklanmalarına yönelik bir tedbir olarak değerlendirilmektedir. Ermenilerin Osmanlı Devleti aleyhine dönemin büyük devletlerince kullanılmaları ise 1700’lü yıllara kadar geriye gitmektedir. Ermenilerin desteklenmesinin arkasında her bir devletin kendi çıkarları olmasının yanı sıra, devletin parçalanma döneminde azınlıkların kendi devletlerini kurma arzuları da ön plana çıkmıştır. Ermeni tehciri ile ilgili olarak ortaya atılan Ermeni tezlerinin karşısında Türk tezinin Türkçe yazına aktarılmış; ancak İngilizce yazında çok fazla yer bulamamış olmasından kaynaklı olarak çalışmanın amacı, 1915 olayları ile ilgili Türk tezinin de anlaşılmasına aracılık etmektir. Bu amaç çerçevesinde, Türk kamuoyu haricinde kabul görmeyen ya da daha kötüsü, hiç anılmayan ayrıntıların derlenmesine odaklanılmıştır. Ermeni tezini kabul eden ve Türk tezini görmezden gelen çevrelerin, ortaya konulan birtakım ayrıntılarla dikkatlerini çekmek de çalışmanın ikincil amacını oluşturmaktadır. Bu bağlamda, çalışmada ikincil kaynaklardan yararlanılarak bir derleme hazırlanmış, öncelikle Ermenilerin ne zamandan itibaren sorun çıkarmaya başladıklarına, Osmanlı Devleti’nde toplumsal yapı ile milliyetçiliğe, Birinci Dünya Savaşı sırasında yaşanılanlara değinilmiştir. Bununla birlikte, Ermenilerin geçmişte ve sözde soykırımın da günümüzde nasıl bir dış politika aracı olarak kullanıldığı vurgulanmıştır.
Keywords : 1915 Olayları, Tehcir Kanunu, Türk tezi