Erzurum Vilayet Salnamelerine Göre Erzincan Sancağında İdari Taksimat

Authors : Asuman KARABULUT, Hatice TERCAN

Pages : 499-520

Doi:10.14222/Turkiyat4390

View : 13 | Download : 9

Publication Date : 2020-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti’nde Tanzimat sonrası gerçekleşen reformlardan biri de mülki sistemin taşra idaresinde yeniden yapılanmasıdır. Özellikle 1871 Vilayet Nizamnamesi ile vilayet, sancak ve kaza idaresinde köklü değişiklikler gerçekleşmiştir. Nizamnamelere göre kurulan meclisler, mahkemeler, kalemler ve kurulların gayesi devlet merkezine uzak bölgelerin Tanzimat’a uygun bir şekilde işlerliğini ölçmeye yönelik olmuştur. 1871 Vilayet Nizamnamesi’nin Osmanlı taşrasına getirmiş olduğu düzenin yansımalarının görülebileceği en iyi kaynakları ise vilayet salnameleri oluşturmaktadır. Bu salnamelerin hazırlanması ve yayımlanması noktasında bazı vilayetlerin nizamnamelerde belirtildiği şekilde titizlik gösterdiği bilinmektedir. Kimi vilayet idaresi hemen her yıl salname yayımlarken, bazıları birkaç salname ile yetinmiştir. Çalışma konusunu ilgilendiren Erzurum Vilayet Salnameleri de ilk kez 1870 tarihinde yayımlanmaya başlamış ve belli aralıklarla 1900 tarihine kadar 15 defa yayımlanmıştır. Taşra idaresi üzerine detaylı bilgiler sunan bu salnamelerden yakın dönem Erzurum bölgesi tarihinin sosyal, iktisadi, idari, ekonomik ve askeri yapısına ilişkin bilgiler edinmek mümkündür. Lokal çalışmalar noktasında ihtiyaca cevap veren vilayet salnameleri, çalışmanın ana kaynağını oluşturmaktadır. Bu çalışmada, Erzincan Sancağı idaresi yıllara göre Erzurum Vilayet Salnameleri ışığında incelenmiştir. Ayrıca sancağın idari taksimatında görülen değişim ve gelişmeler değerlendirilerek 19. yüzyıl Osmanlı taşra idaresi alanındaki çalışmalara katkı sağlanmaya çalışılmıştır.
Keywords : Erzurum, Erzincan, Taşra Yönetimi, İdare, Salname