Trabzon Of İlçesinde Ahşap Vaaz Kürsüleri

Authors : Raziye ÇİĞDEM ÖNAL

Pages : 441-478

Doi:10.14222/Turkiyat4444

View : 10 | Download : 10

Publication Date : 2021-05-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti’nin yaklaşık son iki yüz yılına karşılık gelen Batılılaşma, birçok alanda etkisini gösteren yabancılaşma eğilimini ve uygulamalarını ifade etmektedir ve bunun en net görülebildiği alanlardan biri de mimaridir. Özellikle süslemenin farklılaştırıldığı bu dönemde yapılar, iç ve dış mimari elemanlarda kendini hissettiren dinamizme ayak uydurmuştur. Önce dönemin başkenti İstanbul’da etkili olup sonra tüm Anadolu’ya yayılan üslup değişiminin yaşandığı kentlerden biri de kent mimarisinin yanı sıra taşra örnekleri ile de kendine özgü bir gelişim çizgisi gösteren Trabzon’dur. Batılı üslupların taşra örnekleri üzerindeki etkisini Of ilçesindeki litürjik eserler grubunda yer alan vaaz kürsüleri üzerinden incelemeye odaklanılan bu makalede, değişen üslup özelliklerini veren dokuz vaaz kürsüsü, tipolojileri ve süslemeleri açısından irdelenmiş hem dönemi hem de bölge mimarisi içindeki yeri bakımından değerlendirilmiştir. İki farklı tipoloji ile mimariye kazandırılan bu ahşap vaaz kürsülerinde batılı üslupları fark ettiren süsleme dilindeki değişim; natürmort desenler, laleler, S-C kıvrımları, dekoratif kemerler, üzüm salkımları gibi tezyini unsurların yoğun kullanılması, süslemelerin panolar ya da kuşaklar halinde verilerek sınırlarının belirlenmesi, alanın geometrik ve bitkisel unsurlarla harmanlanarak kompoze edilmesi ile sağlanmıştır.
Keywords : Üslup Değişimi, Barok, Rokoko, Ampir, Eklektik, Ahşap Sanatı