Kırım Savaşı ve Sonrası Osmanlı-Rusya İlişkileri

Authors : Sami DEMİRAY

Pages : 617-634

Doi:10.14222/Turkiyat4492

View : 12 | Download : 13

Publication Date : 2021-05-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı İmparatorluğu’nun, Rusya ile ilişkilerinin kesilmesi 28 Şubat 1853 tarihinde Rus Çarı I. Nikola’nın sözde Mübarek Makamlar meselesinin çözümü için göndermiş olduğu Fevkalâde Elçi Prens Aleksandr Sergeyeviç Mençikof’un, İstanbul’a gelmesiyle başlamıştır. Rusya’nın, Osmanlı Devleti üzerindeki baskısı İngiltere Devleti’nin Akdeniz’deki ticaret yolları üzerinde tehlikeli bir vaziyet almaya başlamıştır. Aynı zamanda Rusya’nın boğazları ele geçirmesiyle bundan çıkacak neticeleri tahmin eden İngiltere ve Fransa yanında Rusya’nın, Balkanlardaki nüfuzunu gittikçe artırması Avusturya’yı dahi endişeye sevk etmiştir. Rusya’nın bu tehditvâri hareketleri karşısında Osmanlı, İngiltere ve Fransa bloğunun oluşmasına sebebiyet vermiştir. Rusya, Mübarek Makamlar meselesine dair isteklerini kabul etmeyen Osmanlıya karşı Eflâk ve Boğdan’ı işgal ederek harekete geçmiştir. Osmanlı-Rus savaşı seyri içerisinde Rusların yaşatmış olduğu 29/30 Kasım1853 Sinop Felâketi sonucu İngiltere ve Fransa’nın Osmanlı’nın yanında savaşa katılmasıyla birlikte savaş netice itibariyle Osmanlı İmparatorluğu lehine değişmiştir. Sivastopol’un düşmesi ve bir müddetten beri hasta olan Rus Çarı I. Nikola’nın vefât etmesiyle Rusya mağlup olarak savaştan çekilmiştir. Savaşın ardından başlayan 18-30 Mart 1856 Paris Barış Muahedesiyle Rusya ile barış yapılmıştır. Barış muahedesinden sonra Osmanlı ve Rusya arasındaki ihtilaflı konuları çözüme kavuşturmak ve ayrıca I. Nikola’nın yerine tahta çıkan II. Aleksander’i tebrik etmek amacıyla Ağustos 1856 yılında Kıbrıslı Mehmed Emin Paşa Fevkalâde Rus Elçisi olarak görevlendirilmiştir.
Keywords : Rusya, Mübarek Makamlar Meselesi, Kırım Savaşı, Paris Barış Muahedesi, Kıbrıslı Mehmed Emin Paşa