Cumhuriyetin Devraldığı Siyasi Miras: II. Meşrutiyet

Authors : Zikrullah AYKAÇ

Pages : 635-652

Doi:10.14222/Turkiyat4483

View : 10 | Download : 9

Publication Date : 2021-05-15

Article Type : Research Paper

Abstract :II. Meşrutiyet dönemi Osmanlı modernleşme tarihinin önemli dönüm noktalarından biri olmakla birlikte geleneksel Osmanlı yönetim anlayışının da sonu olarak kabul edilir. Modern Türkiye tarihinin önemli parametrelerinden birini oluşturan II. Meşrutiyet dönemi, aynı zamanda Cumhuriyet yönetimine geçiş sürecidir. 19. yüzyılda Osmanlı’nın uzun süren klasik yönetim anlayışının devletin yaşadığı sorunlara karşı çözüm üretemediği hatta neden olduğunu düşünen yeni bir anlayış şekillenmiştir. Batıdaki temsili yönetim modelini savunan bu anlayışın temsilcileri bir iktidar-muhalefet mücadelesinin aktörü olmuşlardır. Kendilerine Genç Osmanlılar denilen bu muhalif hareketin temsilcileri, Osmanlı’da daha önce yaşanan iç çekişmelerden farklı olarak mutlak monarşinin yetkilerini halkın lehine sınırlandırılmasını ve paylaşılmasını talep etmişlerdir. Muhalefet tarafından kısmen de olsa halkın yönetime iradesinin yansıması için seçim ve parlamento gibi gerekli araçlar, kurtuluşun teminatı olarak görülmüştür. Cumhuriyeti kuran kadrolar II. Meşrutiyet ile birlikte hayat bulan birçok düzenlemeye şahit olmuşlardı. Bu çalışmada Genç Osmanlıların öncülük ettiği Meşrutiyet yönetimi anlayışının ilanına neden olan tarihi süreç ele alınırken, Osmanlı Devleti’nde meydana getirdiği siyasî, idarî, toplumsal, eğitim ve iktisadî alanlardaki değişim ve dönüşümün Cumhuriyet rejimini inşa edenlere yansıması anlatılmıştır. Çalışmada ayrıca II. Meşrutiyetin ilanı için yaşanan siyasi ve politik mücadeleye şahit olan cumhuriyet kadrolarının yaptıkları devrimlerin zemini bu çerçevede tartışılmıştır.
Keywords : II Meşrutiyet, Mebusan Meclisi, Parlamento, Seçim, Cumhuriyetin kadrosu