Ahmed Cemaleddin Veled-i Hacı Ömer Hulusi Risalesinde Yer Alan İstanbul Sebil Kitabeleri

Authors : Hasan AKDAĞ

Pages : 139-172

Doi:10.14222/Turkiyat4543

View : 15 | Download : 9

Publication Date : 2021-09-05

Article Type : Research Paper

Abstract :Öz Ahmed Cemaleddin Veled-i Hacı Ömer Hulusi Hicri 1361/ 1943 yılında “Erkam-ı Ebcede Fi’l- Ebvabi’l- Cevami’l- Kostantiniyye” adlı bir risale kaleme almıştır. Bu çalışmamızda, risalede geçen, İstanbul’daki 27 adet sebil ele alınarak kitâbeleri günümüz Türkçesi’ne aktarılmıştır. Transkribe edilen sebil kitâbeleri değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Kitâbe, binaların çeşitli görünür cephelerine, mermer üzerine oyma ve/veya kabartma suretiyle, binayla ilgili özet bilgileri ihtiva eden yazılardır. Kitâbeler bu bilgileri aktarırken, yapıya konulduğu tarihteki yazı ve tercih edilen yazı çeşidinin karakter ve güzelliklerini yansıtırlar. Ayrıca edebi sanatlarımızdan tarih düşürme de bütün inceliği ve çeşitleriyle karşımıza çıkar. Bu kitabelerin önemi, fiziki şartlar ve öteki tahribî sebeplere karşı çok dayanıklı ve uzun ömürlü olmalarıdır. Bundan ötürü belge niteliğinde olan bu veriler çok değerlidir. Bu eserde, su mimarisine ilişkin diğer yapıların yanında 27 adet de sebil zikredilmiştir. Kitâbelerde, tarih beyitlerinin şairinin belirtilmesi yanında ketebe kaydı da verilerek kimi kitabelerin hattatları da belirtilmiştir. Böylece meşhur hattatların eserlerinin de tespiti açısından, ayrıca önem taşırlar. Eserdeki kitabelerde yazı çeşidi yanında tezyini unsurlar da ele alınmış hatta bazılarında kullanılan malzeme dahi belirtilmiştir. Günümüzde mevcut olan ve olmayan su yapılarının tamir ve bakımı açısından bu eserin yeniden değerlendirilmesi oldukça önem arz etmektedir.
Keywords : İstanbul, Sebil, Kitâbe, Tarih