Osmanlı Devleti’nde Bir Ceza Yöntemi Olarak Sürgün: Yanya Vilayeti Örneği (1867-1913)

Authors : İlkay ERKEN

Pages : 287-313

Doi:10.14222/Turkiyat4505

View : 12 | Download : 13

Publication Date : 2021-09-05

Article Type : Research Paper

Abstract :Öz Osmanlı toplumunda sürgün, ceza ve zorunlu iskân yöntemleri arasındaydı. İlk dönemlerde iskân yönü ağır basan uygulamalar daha çok kitlesel ve zorunlu göçler kapsamındaydı. Toplulukların yaşadıkları yerler güvenlik, sosyal ve ekonomik nedenlerle değiştirilmiştir. Zorunlu ve kitlesel göçlerle Osmanlı Devleti sosyal ve ekonomik faydalar elde etmeyi düşünmüştür. Nitekim bu şekilde fethedilen yerlerin nüfus yapısı Osmanlı Devleti lehine değişmiştir. Sürgün, zamanla bireysel cezalandırma yöntemi olarak tercih edilmiştir. Kişilerin işledikleri suçlar ve uygunsuz davranışları sürgün nedeniydi. Böylece yaşadıkları yerlerden uzaklara sürgün gönderilmişlerdir. Suçun kapsamı ceza süresini belirlemiştir. Süreli sürgün cezası sürenin bitimiyle sonlanmaktaydı. Ömür boyu sürgünlerin cezaları ölümleriyle sonlanmaktaydı. Genel olarak bu şekilde tanımlanabilen sürgünler Osmanlı Devleti’nin pek çok merkezinde görülebildiği gibi Yanya vilayetinde de tespit edilmektedir. Vilayette, özellikle asayiş ve güvenlik sorunlarına neden olanlar sürgün edilmiştir. Bunların içerisinde din adamları da mevcuttu. Ayrıca Yanya vilayetinin farklı kaza-sancak merkezlerine sürgünler yapılmıştır. Bunlar vilayetin dışından gönderilen ve vilayetin içindeki sürgünler olabilmiştir. Yani, Yanya da bir sürgün yeriydi. Bu çalışmada ceza yöntemi olarak sürgünün Yanya’da nasıl uygulandığını örneklerle tespit etmek amaçlanmıştır. Yöntem olarak arşiv vesikalarında Yanya’ya ve Yanya’dan yapılan sürgünler tespit edilmiş ve bunlar tartışılmıştır.
Keywords : Güney Arnavutluk, Güvenlik, Düzen, Ceza