Türk İslam Edebiyatının Önemli Eserlerinden Nâbî’nin Hayriyye’sine Kaynaklık Eden Dinî Unsurlar

Authors : Nilay KINAY CİVELEK

Pages : 10-18

Doi:10.54614/JTRI.2022.4596

View : 12 | Download : 24

Publication Date : 2022-01-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk İslam edebiyatı ürünleri din olgusunu bünyesinde barındıran ve ana malzeme olarak kullanan bir gruptur. Buna dâhil olan şair ve yazarların tamamına yakını, eserlerini oluştururken ana kaynak olarak dinî ögeleri tercih etmişlerdir. Bu edebiyat ürünlerinin hemen her yüzyılda eserlerindeki ağırlıklı konunun dinî unsurlar olduğu görülür. İslam dinini merkeze alarak ve belli bir amaç için yazılmış bu eserlerden biri de XVII. yüzyıl divan şairlerinden Nâbî’nin mesnevisi Hayriyye’dir. Hikemî tarzın öncüsü olan Nâbî’nin hikmetli sözleri bu mesnevide oğluna nasihatler olarak ortaya çıkmıştır. Bir babanın oğluna yol gösterme amacıyla yazdığı bu eserde esas unsurların İslam dini çerçevesinde olduğu görülür. Nâbî’nin bu mesnevisi, dönem toplumunun tanınmasında, oğlunun şahsında Müslüman gençlere verilen eğitim anlayışında aydınlatıcı rehber niteliğinde bir eserdir. Şair vermek istediklerini, düşüncelerini dolaylı yola başvurmadan kaleme alınmıştır. Dinî-tasavvufi mesnevi kategorisinde bulunan bu esere, başta Kur’ân-ı Kerim olmak üzere dinî içerikli eserler ve kavramlar kaynaklık etmiştir. Bu çalışmada şairin bu kaynaklara eserinde yer verme şekli tespit edilmiş ve mesnevinin içeriğini oluşturan dinî unsurların hangileri olduğu detaylı şekilde incelenmiştir.
Keywords : Mesnevi, Türk İslam Edebiyatı, Klasik Türk Edebiyatı, Nâbî, Hayriyye, Dinî Unsurlar, Kaynaklar