İbrânî Peygamberlik Geleneğinde Görülen Veraset Usulünün Hz. Peygamber’in Nübüvvetine Yansımaları

Authors : Korkut DİNDİ

Pages : 126-136

Doi:10.54614/JTRI.2022.4599

View : 11 | Download : 9

Publication Date : 2022-01-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Kur’an’da kendisinden en çok bahsedilen kavim/ulus, hiç şüphesiz İsrâiloğulları’dır. Hûd, Salih, Şuayb (as) gibi birkaç Arap peygamberin dışında Kur’an’da ismi zikredilen peygamberlerin çoğu da kendilerini kutsal/seçilmiş kavim olarak addeden İsrâiloğulları arasından çıkmıştır. Ne var ki İbrânîlerdeki peygamberlik (müessesesi), istisnaları olmakla birlikte, genellikle babadan oğula intikal ederek bazı hanedanların elinde devam etmiştir. Bu durum, Allah’ın bir zamanlar peygamberlik vermek suretiyle seçip ahidleştiği, âlemlere (çağdaşlarına) üstün kıldığı İsrâiloğulları’nı sürekli olarak düşmanlarına karşı kendi kavimlerinden yeni bir peygamber (kurtarıcı, mesîh, kral) beklentisine sürüklemiştir. İşte bu makalede, İsrâiloğulları’nın peygamber beklentileriyle bağlantılı olarak genel anlamda peygamberliğin veraset ile intikali yahut miras yoluyla sürüp giden bir müesseseye dönüşmesi meselesi; özel manada ise İslam öncesi verasete dayalı peygamberlik anlayış ve tasavvurlarının Hz. Peygamber’in (s) nübüvvetine yansımaları mukayeseli bir şekilde kritik edilmiştir. Esasında Hz. Peygamber’in risaletinin sonlarına doğru evlatlığı Zeyd b. Hârise ve cariyesi (eşi) Mâriye’den doğma oğlu İbrahim ile ilgili gündeme gelen nübüvvette veraset iddia ve tartışmaları, İslam öncesi ve İslamî dönem Arapların nübüvvet algıları çerçevesinde değerlendirilmiştir. Araştırma neticesinde İslam öncesi nübüvvet tasavvurlarının etkisinde kalan nüzûl dönemi Arapların, peygamberlerin soylarını devam ettirecek erkek çocuklarının olması ile nübüvvetin devam etmesi veya Hz. Peygamber’in kendine vâris olacak erkek evlatlarının olmaması (yaşamaması) ile son peygamber oluşu arasında yakın bir ilişki kurdukları görülmüştür. Anahtar Kelimeler:
Keywords : İslam Tarihi, Nübüvvet, Veraset, İbrânîler, Araplar, Hz Peygamber, ,